Page 300 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

A neksy

– akcent circonflexe (dla oznaczenia niektórych długich samogłosek): akcent ten nie
będzie już obowiązkowy nad samogłoskami i oraz u, z wyjątkiem kilku końcówek
czasowników i innych wyrazów (przykłady: qu’il fût, mûr);
– participe passé: będzie nieodmienny, gdy po czasowniku laisser wystąpi bezoko-
licznik (przykład: elle s’est laissé mourir);
– wyjątki:
– zapożyczenia: odnośnie do akcentów graficznych i tworzenia liczby mnogiej
zapożyczenia mają podlegać takim samym zasadom, jak wyrazy francuskie
(przykład: un imprésario, des imprésarios);
– rodziny wyrazów, w których poszczególne elementy różnią się pisownią: ich
zapis będzie uzgadniany z ogólnymi zasadami pisowni języka francuskiego
(przykład: douçâtre zamiast douceatre) lub z zasadami dotyczącymi konkretnej
rodziny wyrazów (przykłady: boursouffler jak souffler, charriot jak charrette).
Niniejsze propozycje skierowane są zarówno do rodzimych użytkowników języka
oraz uczniów i nauczycieli języka francuskiego, jak i do twórców różnego rodzaju
słowników oraz encyklopedii czy twórców neologizmów.

Rozdział II : Reguły ortograficzne

1. Łącznik

Z łącznikiem piszemy złożone liczebniki porządkowe, które są mniejsze lub większe od stu.
Elle a vingt-quatre ans, cet ouvrage date de l’année quatre-vingt-neuf, elle a cent-
deux ans, cette maison a deux-cents ans, il lit les pages cent-trente-deux et deux-
cent-soixante-et-onze, il possède sept-cent-mille-trois-cent-vingt-et-un francs.

2. Liczba pojedyncza i mnoga rzeczowników złożonych zawierających łącznik
Rzeczowniki złożone z czasownika i rzeczownika stosują się do tych samych zasad,
co rzeczowniki proste, przyjmując cechę liczby mnogiej wtedy, gdy wymaga tego
kontekst; tylko element będący rzeczownikiem przyjmuje cechę liczby mnogiej.
Un pèse-lettre, des pèse-lettres; un cure-dent, des cure-dents; un perce-neige, des
perce-neiges; un garde-meuble, des garde-meubles (bez wskazywania czy chodzi
tu o osobę, czy o miejsce); un abat-jour, des abat-jours.
Podobnie dzieje się w przypadku rzeczowników złożonych z przyimka i rzeczownika.
Un après-midi, des après-midis; un après-ski, des après-skis; un sans-abri, des sans-
abris.
Natomiast gdy element będący rzeczownikiem rozpoczyna się wielką literą lub kiedy
jest poprzedzony rodzajnikiem określonym w liczbie pojedynczej, zawierający go
rzeczownik złożony nie przyjmuje cechy liczby mnogiej.
Des prie-Dieu, des trompe-l’œil, des trompe-la-mort.

3. Akcent grave
a) W czasownikach takich, jak céder akcenty w czasach przyszłych i trybie warunkowym
stawia się, wzorując się na schemacie stosowania akcentów w odmianie czasownika
semer: je cèderai, je cèderais, j’allègerai, j’altèrerai, je considèrerai itd.

300