Page 89 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

2. Rodzajnik

Nazwy miast nie występują z rodzajnikiem: Dakar, Rome; wyjątkiem jest sytuacja,
gdy towarzyszy im przydawka lub dopełnienie oraz gdy pierwotnie były to rze-
czowniki pospolite:
Le vieux Québec, le Paris d’autrefois, Le Havre, La Haye.
Mówi się jednak: Paris entier, tout Paris.

141 Przed przysłówkami plus, moins, mieux, gdy występuje po nich przymiotnik bądź
imiesłów, rodzajnik le nie zmienia się i tworzy z tymi przysłówkami wyrażenia
przysłówkowe, porównujące różne stopnie danej cechy:
C’est au milieu de ses enfants qu’une mère est le plus heureuse (Tylko w towarzystwie
swoich dzieci matka jest najszczęśliwsza [szczęśliwa tak bardzo, jak tylko jest to
możliwe].)
Rodzajnik uzgadnia się jednak z rzeczownikiem, gdy dokonuje się porównania między
różnymi osobami bądź przedmiotami:
Cette femme est la plus heureuse des mères, la mère la plus heureuse (Ta kobieta jest
najszczęśliwszą z matek [porównujemy ją z innymi matkami].)

UWAGA
Porada praktyczna: gdy przymiotnik dopuszcza użycie wyrażenia au plus haut (bas) degré,
le plus (moins, mieux) possible, rodzajnik pozostaje w niezmienionej formie; jeśli po przymiot-
niku można użyć wyrażeń de tous, de toutes, należy uzgodnić rodzajnik.

B. RODZAJNIK NIEOKREŚLONY L’ARTICLE INDÉFINI

1. Definicja

142 Rodzajnik nieokreślony wskazuje na fakt, że jakaś osoba bądź przedmiot są przeds-
tawione jako niesprecyzowane, nieokreślone, w danym momencie nieznane:
Je ne sais presque rien. (…) Un voyageur venu des sources du Nil nous annonce une
comète. (M. Tournier)
Je vois venir une femme.
Donnez-moi un chocolat, des oranges.

143 Rodzajnik nieokreślony ma formy:
un dla liczby pojedynczej rodzaju męskiego;
une dla liczby pojedynczej rodzaju żeńskiego;
des dla liczby mnogiej obu rodzajów.

89