Page 10 - Гахай, тахианы микоплазмозын оношлогоо
P. 10
Гахай, тахианы микоплазмозын оношлогоо
2.2 Гахайн уушигны энзоот үрэвсэл өвчний судлагдсан байдал
Анх Grips (1903) гахайн уушигны энзоот үрэвсэл өвчний тухай энэ өвчин нь
архаг хэлбэрээр илэрдэг уушигны катарт үрэвсэл гэж бичиж тэмдэглэсэн байна.
Австриалд 1948 онд энэ өвчин дэгдсэн тухай Puller (1948) мэдээлсэн байдаг.
Mare, Switzer (1965) мөн Goodwin (1965) нар анх уушигны үрэвсэлээр өвчилсөн
гахайн уушигнаас микоплазмыг ялган авсан тухай мэдээлсэн. Весслер, Ланнек
1954 (Дани) Свитцер 1956 онд (АНУ) нар анх гахайн гэмтсэн уушигнаас 2
туйлтай шүүгддэг биетийг илрүүлж судалгааны явцад уушигны энзоот үрэвсэл
үүсдэг болохыг тодорхойлжээ.
Лоодвин (1964), Марс, Свитцэр (1965) нар таксономын судалгаа хийж эдгээр
үүсгэгчийг M. hyopneumoniae төрөлд бие даан хамрагддаг болохыг тогтоожээ.
Сүүлийн үеийн судалгаагаар ихэнх судлаачид гахайн уушигны энзоот үрэвслийг
амьсгалын замаар халдварладаг микоплазм үүсгэдгийг тогтоожээ [8].
Гахайн бүх микоплазм дундаас M. hyopharyngis, M. flocculare, M.
hyopneumoniae нь түгээмэл судлагдсан байдаг. Эдгээр нь ийлдэс судлалын
шинжилгээгээр өөр хоорондоо солбицох урвал үзүүлдэг. M. flocculare нь M.
hyopneumoniae-той хэлбэрзүй болон өсгөвөрлөлт, хоруу чанарын хувьд тун
төстэй. Northtern bloting-ийн урвалаар энэ 2 үүсгэгчийг 10-11%-ийн төстэй гэж
тодорхойлжээ. Харин M. hyopneumoniae, M. flocculare нь бусад микоплазмтай
3% төстэй байдаг байна [27].
2008-2009 онуудад УМЭАЦТЛ –нь гахайн аж ахуйнуудаас ирүүлсэн
дээжүүдийг ийлдэс судлалаар шинжилж M. hyopneumoniae-ийн эсрэг биеийг
илрүүлсэн боловч үүсгэгчийг гаргаж аваагүй байна [8].
2.2.1 Үүсгэгчийн онцлог
M. hyopneumoniae нь гахайд өвчин үүсгэдэг Mycoplasma төрлийн Mollicutes-
ийн анги, mycoplasmataceae-ийн бүлэгт багтдаг 220-450 нм хэмжээтэй бичил биетэн
юм [21]. M. hyopneumoniae-ийн геномын хэмжээ бага ба 1070 bp тэнцүү, геномд нь
гуанин, цитозины агууламж бага (23-40 моль %) [27]. Гахайн уушигны энзоот
үрэвсэл үүсгэдэг M. hyopneumoniae нян нь Pasteurella multocida, Mycoplasma
Hyorhinid, Streptococcus suis, Haemophilus parasuis, Bordetelle bronchiseptica,
Actinomyces pyogenes, Actinobaccillus pleuroneumonia зэрэг бусад өвчин үүсгэгч
10