Page 30 - 200133- Book-Digital-pdf

SEOMRA LE hAGHAIDH
GACH RUD

Urlár na talún a léirítear sa phlean ach tá trí urlár agus os cionn 70
seomra i Mainistir na Coille Móire. Breathnaímis ar roinnt de na
príomhsheomraí ar urlár na talún. An féidir leat teacht orthu sa
phlean?

An Chistin: Spás gnóthach inar ullmhaíodh an bia ar fad. Baineadh úsáid as soirn bhreosla sholadaigh chun
cócaráil a dhéanamh agus chun uisce a théamh. Bricfeasta, tae na maidine, lón, tae an tráthnóna, dinnéar
agus suipéar na príomhbhéilí, ach d’fhéadfadh an teaghlach an cloigín a bhualadh am ar bith sa chás go raibh
sneaic uathu; ceapaire feola fuaire b’fhéidir, nó crompóg thóstáilte!

An Seomra Bia: Seomra galánta é seo inar caitheadh príomhbhéilí an lae. An Príomh-Bhuitléir a bhí
freagrach as a chinntiú go ndeachaigh gach rud i gceart. Scrúdaigh sé na miasa ar fad sa Seomra Riartha
sular tugadh chun boird iad ar thrinsiúir airgid.

An Parlús: Seomra álainn é seo a bhí leagtha amach go speisialta le haghaidh scíth a ligean agus le haghaidh
siamsaíochta. Áit é ina raibh na mná uaisle ábalta an pianó a sheinm, nó bheith ag fuáil nó ag scríobh um
thráthnóna. Bhaileodh an teaghlach ar fad ann i ndiaidh an dinnéir sa chás nach raibh siamsaíocht ar siúl
sa Bhálseomra.

An Seomra Billéardaí: Cluiche a bhí go mór san fhaisean d’fhir uaisle sna 1800idí ab ea billéardaí. Bhí síleáil
ard sa Seomra Billéardaí, rud a bí an-áisiúil, mar thaitin sé leis na fir branda a ól agus todóga a chaitheamh.
D’imir siad cluichí cártaí, táiplis mhór nó ficheall freisin. Ní chaitheadh mná uaisle sa 19ú haois am ar bith
sa Seomra Billéardaí. An gceapann tú go raibh sé sin cóir?

An Mhaidin ag Cailín Tí

“Bíonn an mhaidin thar a bheith gnóthach agus muid ag lasadh tinte sna
seomraí codlata agus ag cinntiú go bhfuil uisce te ann do na mná agus do na fir
uaisle le go nífidh siad iad féin sula síneann siad oiread agus ladhar amach as
an leaba! Ansin, brostaím síos staighre chun tinte a lasadh sa seomra bricfeasta,
sa seomra maidine agus sa leabharlann. Déanaim cinnte de go bhfuil gach rud
glan agus slachtmhar don teaghlach. Chomh luath agus a thagann an teaghlach
anuas don bhricfeasta, téimid suas staighre arís chun na leapacha a chóiriú, na
seomraí a ghlanadh, na fearais níocháin a thógáil amach as na seomraí agus na
potaí seomra a fholmhú. Bíonn an mhaidin chomh ghnóthach sin go n-imíonn
Kate Egan. Aois 17, sí an-tapa agus ní bhíonn an t-am againn ach le haghaidh cupán tae agus slisne
Cailín Tí. 1901 aráin friochta sula dtugaimid aghaidh ar an obair arís.”

Anonn Chugatsa!
Do sheans-sa
• Samhlaigh gur tusa a chaithfidh gach jab a dhéanamh i do theachsa. Déan liosta de na j
banna nach mór a dhéanamh gach lá agus na cinn a dhéantar ó am go ham. Cé a dhéanann
na jabanna uile sin, de ghnáth? An gceapann tú go roinntear an obair go cothrom i do
theach?
• Tarraing plean de do theach ach samhlaigh gur bhain tú an díon de agus go bhfuil tú
ag féachaint síos ón bpointe sin. Féach ar phlean Chaisleán na Coille Móire chun an bealach ar léirigh
siad pasáistí, fuinneoga agus doirse a fheiceáil. Cuir lipéad le gach seomra lena thaispeáint cad a dhéantar
ann, e.g. ithe, codladh, cócaráil etc.
• Tarraing plean de do theach samhailteach; cuimhnigh go mbeidh tionchar ag cruth do phlean ar ch
ma an tí ón taobh amuigh. D’fhéadfá plean a tharraingt den chaisleán a dhear tú i gCuid a hAon freisin.

10
29