Page 123 - OB
P. 123
แรงจูงใจ 107
จำกภำพที่ 5.8 จะเห็นได้ว่ำ กำรเสริมแรงสำมำรถท ำได้โดยกำรเพิ่มพฤติกรรมที่
ต้องกำรหรือลดพฤติกรรมที่ไม่ต้องกำร โดยก่อนที่ผู้บริหำรหรือนักบริหำรทรัพยำกรมนุษย์จะ
ตัดสินใจเลือกวิธีกำรเสริมแรงแบบใดนั้น จ ำเป็นจะต้องพิจำรณำก่อนว่ำพฤติกรรมใดเป็น
พฤติกรรมที่องค์กำรพึงประสงค์ ต้องกำรส่งเสริมพฤติกรรมดังกล่ำวให้เพิ่มมำกขึ้น หรือ
พฤติกรรมใดเป็นพฤติกรรมที่องค์กำรไม่พึงประสงค์ ต้องกำรลดพฤติกรรมดังกล่ำวให้น้อยลง
หลังจำกนั้นจึงตัดสินใจเลือกวิธีกำรเสริมแรงทั้ง 4 วิธี ซึ่งมีรำยละเอียด ดังนี้
3.1 การเสริมแรงทางบวก (positive reinforcement) เป็นวิธีกำรเสริมแรงโดย
กำรให้สิ่งที่พนักงำนต้องกำรหรือสิ่งที่พนักงำนปรำรถนำ เพื่อต้องกำรให้พนักงำนแสดง
พฤติกรรมนั้นต่อไปอีก เช่น กำรให้รำงวัลเมื่อพนักงำนท ำงำนได้ตรงตำมวัตถุประสงค์ หรือ
กำรชมเชยพนักงำนเมื่อพนักงำนมีกำรกระท ำที่มีจริยธรรมน่ำยกย่องเป็นแบบอย่ำง เป็นต้น
3.2 การเสริมแรงด้วยการหลีกเลี่ยง (avoidance reinforcement) หรือเรียกว่ำ
กำรเสริมแรงในทำงลบ (negative reinforcement) เป็นวิธีกำรเสริมแรงโดยกำรถอดถอนสิ่งที่
พนักงำนไม่ต้องกำรหรือไม่พึงปรำรถนำออก เพื่อต้องกำรให้พนักงำนแสดงพฤติกรรมที่ดี
ต่อไป โดยหลีกเลี่ยงกำรแสดงพฤติกรรมที่องค์กำรไม่ต้องกำรออกมำ เช่น กำรไม่บ่น ไม่ต ำหนิ
เมื่อพนักงำนมำท ำงำนตรงเวลำขึ้น เป็นต้น
3.3 การเสริมแรงด้วยการหยุดให้ (extinction) เป็นวิธีกำรเสริมแรงโดยถอด
ถอนสิ่งที่พนักงำนต้องกำรหรือสิ่งที่พนักงำนพึงประสงค์ออก เพื่อลดหรือหยุดแสดงพฤติกรรม
ที่ไม่ต้องกำร เช่น กำรไม่ให้ค ำชมเมื่อพนักงำนท ำงำนได้ต ่ำกว่ำมำตรฐำน กำรไม่จ่ำยเงินพิเศษ
หรือเบี้ยขยันเมื่อพนักงำนมำท ำงำนสำย เป็นต้น
3.4 การเสริมแรงด้วยการลงโทษ (punishment) เป็นวิธีกำรเสริมแรงโดยให้ในสิ่งที่
พนักงำนไม่ต้องกำรหรือไม่พึงปรำรถนำ เพื่อลดหรือหยุดกำรแสดงพฤติกรรมที่ไม่ต้องกำร เช่น
กำรลงโทษหรือกำรหักเงินเดือน เมื่อพบว่ำพนักงำนฝ่ำฝืนกฎระเบียบขององค์กำร เป็นต้น
ทั้งนี้ จะเห็นได้ว่ำทฤษฎีกำรเสริมแรงนั้น พยำยำมอธิบำยให้บุคคลเห็นถึงผลลัพธ์
ที่ตำมมำ เมื่อบุคคลมีพฤติกรรมแบบใดแบบหนึ่ง ซึ่งถ้ำหำกเป็นพฤติกรรมที่พึงประสงค์ของ
องค์กำร ก็จะมีกำรสร้ำงสภำพแวดล้อมหรือเงื่อนไขเพื่อส่งเสริมให้พนักงำนเพิ่มหรือแสดง
พฤติกรรมนั้นออกมำ แต่ถ้ำหำกเป็นพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ขององค์กำร ก็จะมีกำรสร้ำง
สภำพแวดล้อมหรือเงื่อนไขเพื่อยับยั้งหรือยุติไม่ให้พนักงำนแสดงพฤติกรรมดังกล่ำวออกมำซึ่ง
ถือว่ำเป็นทฤษฎีที่ส ำคัญและน่ำสนใจในกำรศึกษำและน ำไปปรับใช้ในองค์กำร
