Page 122 - OB
P. 122
106 บทที่ 5
3. กลุ่มทฤษฎีด้านการเสริมแรง
กลุ่มทฤษฎีด้ำนกำรเสริมแรง (reinforcement theory) ถือเป็นกลุ่มทฤษฎีที่มุ่งศึกษำ
และอธิบำยว่ำ “พฤติกรรมต่ำงๆ ของบุคคลสำมำรถที่จะอธิบำย คำดกำรณ์ และควบคุมหรือ
ปรับเปลี่ยนได้” กล่ำวคือ เรำสำมำรถสร้ำงกระบวนกำรเรียนรู้ หรือกำรเสริมแรงทำงบวกและ
ทำงลบ เพื่อปรับพฤติกรรมของบุคคลตำมที่พึงประสงค์ได้ ทฤษฎีในกลุ่มนี้ ได้แก่ ทฤษฎีกำร
เสริมแรง โดย Burrhus Frederic Skinner นักวิชำกำรด้ำนจิตวิทยำที่มีชื่อเสียงระดับโลก ได้ศึกษำ
และพัฒนำทฤษฎีกำรเสริมแรง ซึ่งให้ควำมส ำคัญกับกำรสร้ำงสภำพแวดล้อมหรือเงื่อนไข
เพื่อให้บุคคลเกิดพฤติกรรมตำมที่องค์กำรต้องกำร โดยสกินเนอร์ (Skinner) ได้อธิบำยว่ำ หลัก
ส ำคัญของกำรจูงใจบุคคลคือ กำรเข้ำใจอย่ำงดีถึงควำมสัมพันธ์ระหว่ำงพฤติกรรมของพนักงำน
กับผลที่จะเกิดขึ้นตำมมำ โดยพยำยำมสร้ำงสภำพแวดล้อมหรือเงื่อนไข (contingencies) ที่ช่วย
ส่งเสริมให้พนักงำนมีพฤติกรรมที่องค์กำรต้องกำรและลดพฤติกรรมที่องค์กำรไม่ต้องกำรให้
พนักงำนแสดงออกมำ ซึ่งในกำรสร้ำงสภำพแวดล้อมหรือเงื่อนไขที่มีผลต่อกำรเสริมสร้ำง
พฤติกรรมให้เกิดขึ้นหรือไม่เกิดขึ้นนั้น สำมำรถท ำได้ 4 วิธี ได้แก่ กำรเสริมแรงทำงบวก กำร
เสริมแรงด้วยกำรหลีกเลี่ยง กำรเสริมแรงด้วยกำรหยุดให้ และกำรเสริมแรงด้วยกำรลงโทษ ดัง
แสดงรำยละเอียดในภำพที่ 5.8 (บุษยำ วีรกุล, 2551, น. 17-19)
เพิ่มพฤติกรรม
ที่ต้องการ
การเสริมแรงทางบวก + ให้ - การเสริมแรงด้วยการลงโทษ
การเสริมแรงด้วยการหลีกเลี่ยง - ถอดถอน + การเสริมแรงด้วยการหยุดให้
ลดพฤติกรรม
ที่ไม่ต้องการ
ภาพที่ 5.8 ทฤษฎีกำรเสริมแรง
ที่มา : วิชัย อุตสำหจิต (2550, น. 8)
