Page 176 - OB
P. 176
160 บทที่ 8
จากการให้ค านิยามต่างๆ ข้างต้น สามารถสรุปได้ว่า ภาวะผู้น า หมายถึง
ความสามารถของผู้น าในการมีอิทธิพลต่อบุคคลหรือกลุ่มบุคคลซึ่งเป็นผู้ตาม ให้ปฏิบัติอย่างใด
อย่างหนึ่ง เพื่อให้บรรลุเป้ าหมายตามที่ได้ก าหนดไว้ โดยผู้เขียนได้สรุปความหมายของภาวะ
ผู้น าเป็นแผนภาพประกอบการอธิบาย ดังแสดงในภาพที่ 8.1
ผู้น า ภาวะผู้น า ผู้ตาม กระท าอย่างใดอย่างหนึ่ง
(leader) (leadership) (follower) (act)
บรรลุเป้าหมาย
(goal achievement)
ภาพที่ 8.1 อธิบายประกอบความหมายของภาวะผู้น า
ทฤษฎีภาวะผู้น า
การศึกษาเรื่องผู้น าและภาวะผู้น า ถือเป็นเรื่องที่มีผู้ให้ความสนใจท าการศึกษามาเป็น
ระยะเวลานานแล้ว และยังคงได้รับความสนใจในการศึกษาและอธิบายปรากฏการณ์ระหว่างผู้น า
และผู้ตามที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน โดยจากการศึกษาพบว่า การศึกษาภาวะผู้น า
สามารถจ าแนกได้เป็น 3 แนวทางหลักๆ ได้แก่ แนวทางการศึกษาภาวะผู้น าด้านคุณลักษณะ
แนวทางการศึกษาภาวะผู้น าด้านพฤติกรรม และแนวทางการศึกษาภาวะผู้น าตามสถานการณ์ ซึ่งมี
รายละเอียด ดังนี้ (Robbins & Judge, 2008, p. 176-179; ณัฏฐพันธ์ เขจรนันทน์, 2551, น. 122-132)
1. แนวทางการศึกษาภาวะผู้น าด้านคุณลักษณะ
แนวทางการศึกษาภาวะผู้น าด้านคุณลักษณะ (trait approach) เป็นแนวทาง
การศึกษาภาวะผู้น าที่เชื่อว่า บุคคลที่เป็นผู้น าจะต้องมีคุณสมบัติเฉพาะบางประการที่แตกต่าง
จากบุคคลทั่วไป หรือเกิดมาเพื่อจะเป็นผู้น าหรือผู้ปกครองผู้อื่น โดยทฤษฎีภาวะผู้น าที่ส าคัญคือ
ทฤษฎีคุณลักษณะเฉพาะของผู้น า (trait theory) ซึ่งถือเป็นการศึกษาผู้น าในยุคแรกๆ โดยทฤษฎี
คุณลักษณะเฉพาะของผู้น าเชื่อว่า ผู้น าจะมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างไปจากบุคคลธรรมดาทั่วไป
ตัวอย่างเช่น ฮิตเลอร์ สตีฟจ๊อบส์ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช เป็นต้น โดยการศึกษาได้มีการ
