Page 36 - Saidova M. Diana Janibek qizi. Tuproq melioratsiyasi...elektron qo‘llanma 2024 (2)

8. Sho‘r yuvishning nechta usulini bilasiz va ular haqida qisqacha gapirib
bering?
9. Kollektor va zovurlarning asosiy vazifasi va ularning bir-biridan farqi?

7 - M A V Z U
TUPROQ MELIORATIV HOLATINI O‘RGANISH MAQSADIDA TUZ
XARITALASH ISHLARINI O‘TKAZISH

Ishdan maqsad- talabalarni tuz xaritalash ishlarini o‘tkazishda qilinadigan
tayyorgarlik, dala-tadqiqot, kameral ishlari to‘g‘risida kengroq ma’lumot berish.
Metodik ko‘rsatmalar
Umumiy tushuncha. Sugʻorilib dehqonchilik qilinadigan, hamda sizot suvlari
sathi yer yuziga yaqin bo‘lgan hududlarda tuproq shoʻrlanish jarayoni judayam
o‘zgaruvchan bo‘ladi. Shuning uchun ham bu yerlarda sho‘rlangan yerlarni
hisobga olish bilan bog‘liq tuz-xaritalash ishlarini ham 5 marta o‘tkazishni taqozo
etadi.
Dala ishlarini bajarish uchun dala anjomlarining ro‘yxati:
1. Diametri 60 yoki 89 mm bo‘lgan burg‘u (solini uzunligi 2 m gacha)
2. Buyumlar qopi (ryukzak).
3. Kundalik daftar.
4. O‘lchov sirkuli.
5. Dala xaltasi (charmli yoki dermantin).
6. Papka-planshet.
7. Kompas.
8. Kurvimetr.
9. Transportir.
10. Masshtabli chizg‘ich.
11. Klyonkali metr yoki ruletka.
12. 2-5 marta kattalashtiruvchi yig‘iladigan lupa.
13. Pichoq yoki keng stamestika.

14. O‘rash uchun qog‘oz.
15. Rangli va oddiy qalamlar.
16. Kley.
17. Knopka, skrepka.
18. Belkurak.
19. Yer osti suvi olish uchun stakanchalar.
20. Shpagat (kanop).
21. Namunalar uchun etiketkalar (qog‘ozchalar).
22. Yer osti suvlari namunasini keltirishga shishalar (qopqog‘i bilan).
23. Probirkalar uchun shtativ.
24. AgNO 3 va BaCl 2 eritmalari.