Page 48 - Safarova N., Safarov B. paxtachilikda agrokimyo o'quv qo'llanma
P. 48
30-rasm. Xandaqqa 1:1 nisbatda go‘ng va go‘ng shaltog‘i aralashtirib solish
Xandaqning usti tuproq bilan ko‘miladi. Ko‘mmaning ustidan issiq
kunlari suv sepib turiladi. Ikki-uch oy ichida go‘ng shaltog‘idan qora tusli,
donador, va sochiluvchan organik massa tayyor bo‘ladi. Bunday tayyorlangan
o‘g‘it sifatlidir.
Organo-ma’dan kompostlarni yerga solish
Xo‘jaliklarda mahalliy o‘g‘itlarni qo‘llash rejasini tuzishdan avval
tayyorlanayotgan go‘ng va kompostlarning miqdorini aniqlash kerak.
Go‘ngni to‘plash imkoniyatini aniqlashda bir kecha kunduzda har bosh mol
va parranda hisobiga qancha go‘ng to‘g‘ri kelishini aniq belgilash uchun quyidagi
o‘lchovlardan foydalanish mumkin: Mol tagiga quruqlik to‘shalgan go‘ng:
Qoramol-15 kilogramm, Ot-15 kilogramm, Qo‘y va echkilar-1,0 kilogramm,
Cho‘chqa-1,0 kilogramm, Parranda-20 gramm.
Tagiga quruqlik to‘shalmagan mol go‘ngi (namligi 95 foiz);
Buqa-40 kilogramm, Sigir-55 kilogramm, G‘unajin-27 kilogramm, Buzoq-
26 kilogramm, O‘n ikki oylikdan katta bo‘lgan buzoq-35 kilogramm.
Har bosh mol hisobiga go‘ng jamg‘arish rejasi avvalo xo‘jaliklarda
boqilayotgan qoramollarga yaratilgan sharoitga, ozuqa bilan ta’minlanishiga,
molxonada qancha vaqt boqilishiga qarab belgilanadi.
Go‘ng to‘plash rejasi -jadvalda keltirilgan shakl bo‘yicha tuziladi. Bunda
mollarning haqiqiy sonini muvofiq keladigan koeffitsientga ko‘paytirish yo‘li bilan
shartli bosh topiladi. Yillik to‘planadigan go‘ng miqdori kunlik to‘planadigan
go‘ng miqdori kunlik to‘planadigan go‘ng miqdorini molxonalarda saqlangan
davrga ko‘paytirish yo‘li bilan aniqlanadi.
11-Jadval
Yil bo‘yi go‘ngi to‘plashni hisoblash ko‘rsatkichi
Mollar Bosh soni Shartli Shartli bosh Bir sutkada Bir yilda
parrandalar (ming bosh) boshga (ming bosh) olinadigan to‘plangan
turi o‘tkazish go‘ng go‘ng
koeffitsienti (tonna) (ming
tonna)