Page 238 - QODIROVA D. ТУПРОҚ ФИЗИКАСИ elektron darslik

mo‘ljallab ko‘chmas qilib o‘rnatiladi.

43-rasm. Tirsakli termometr (Savinov)

Hozirgi vaqtda meteorologik stansiyalarda tirsakli va tortma
termometrlar o‘rniga elektr termometrlarni o‘rnatish keng yoyilmoqda.
Elektr termometrlar bilan tuproqning turli chuqurlikdagi haroratini xizmat
xonasining o‘zidan turib o‘lchash mumkin, bunday termometrlar bilan

o‘lchash masofadan turib amalga oshirilgani uchun tuproq tabiiy
sharoitlari buzilmasdan qoladi.

Mustaqil ishlalsh uchun savollar:
1. O‘zbekiston tuproqlarining issiqlik rejimini qaysi olimlar
o‘rgangan?
2. Tuproqning issiqlik rejimi deganda nimani tushunasiz?

3. Tuproqning issiqlik balansi deganda nimani tushunasiz?
4. Issiqlik balansining elementlariga nimalar kiradi?
5. Radiatsiya balansi va uning elementlari deganda nimani

tushunasiz?
6. Tuproqning issiqlik-fizik xossalariga nimalar kiradi?
7. Tuproqning issiqlik sig‘imi deganda nimani tushunasiz?
8. Tuproqning harorat va issiqlik o‘tkazuvchanligi qaysi omillarga

bog‘liq bo‘ladi?
9. Rel’ef, o‘simlik dunyosi va qor qoplami tuproq haroratiga qanday

ta’sir ko‘rsatadi?
10. Mul’chalashning tuproq haroratiga ta’siri qanday?

233