Page 122 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма
P. 122

Har  ikkala  usul  bilan  ham  hosildorlikni  topishda,  variantning

              hisobga  olish  maydoni  aniq  bo‘lib,  shu  asosiy  ko‘rsatkich  asosida
              topiladi.  Shuning  uchun  ham  yuqoridagi  jadvalni  yuqori  tomoniga

              nechanchi terimligi va terim kuni yozib qo‘yiladi.

                   Agar variantning uzunligi 100 metr bo‘lib, g‘o‘za qator orasi 60 sm.
              dan bo‘lsa va hisobga olish qatorlari to‘rt qator bo‘lganda, bu holatda

                                                     2
              hisobga olish maydoni 240 m  oshiriladi. Proporsiya yo‘li bilan amalga
              oshiriladi.
                                                   240 m  -24 kg
                                                           2
                                                                2
                                                     10000 m -X
                   X=24*10000/240=1000 kg
                   Yoki  yoki  10  s/ga  teng.  Xuddi  shu  ma’lumotlami  aylantirish

              koeffitsentining bir gektar maydon yuzasini, variantining hisobga olish

              maydoni yuzasiga nisbati bilan topiladi.
                                                        K=X/G

                                              K= 10000/240 = 41,66

                   bunda, K - hosildorligiga aylantirish koeffitsenti;
                    G – l ga maydonning yuzasi 10000 m/kv;

                    X - hisobiga olish maydoni
                   Hosildorligini aniqlash uchun aylantirish koeffitsientini terib olgan

              paxta  hosili  miqdoriga  ko‘paytiriladi.  41,  66  x  24  =  10  s/ga.  Hamma

              terimlar  bo‘yicha  shu  usullar  bilan  paxta  hosildorligi,  ya’ni  har
              gektardan  olingan  hosil  sentneri  aniqlanib  variant  va  qaytariqlar

              bo‘yicha  o‘rtacha  hosildorlik  hamda  o‘rganilayotgan  omil  hisobiga

              olingan qo‘shimcha hosildorlik aniqlandi va bu 12- jadvalga yoziladi.
                               Terimlar          Jami      Qaytariqlar      O‘rtacha  Qo‘shimcha

                     Qaytariqlar I:   Variant I:   1  2  3  4   hosildorlik   1  2  3  4    hosildorlik  hosildorlik
                               bo‘yicha
                                                             bo‘yicha








                   Variantiardagi paxta hosilini terib olish paytida, paxtadagi barg va

              burlarini  tozalab,  namlik  me’yori  bo‘yicha  quritilib  keyingina  aniq

              og‘irlik  aniqlaniladi va hosildorligiga aylantiriladi.  Tajriba varianti ish
                                                          122
   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127