Page 122 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма
P. 122
Har ikkala usul bilan ham hosildorlikni topishda, variantning
hisobga olish maydoni aniq bo‘lib, shu asosiy ko‘rsatkich asosida
topiladi. Shuning uchun ham yuqoridagi jadvalni yuqori tomoniga
nechanchi terimligi va terim kuni yozib qo‘yiladi.
Agar variantning uzunligi 100 metr bo‘lib, g‘o‘za qator orasi 60 sm.
dan bo‘lsa va hisobga olish qatorlari to‘rt qator bo‘lganda, bu holatda
2
hisobga olish maydoni 240 m oshiriladi. Proporsiya yo‘li bilan amalga
oshiriladi.
240 m -24 kg
2
2
10000 m -X
X=24*10000/240=1000 kg
Yoki yoki 10 s/ga teng. Xuddi shu ma’lumotlami aylantirish
koeffitsentining bir gektar maydon yuzasini, variantining hisobga olish
maydoni yuzasiga nisbati bilan topiladi.
K=X/G
K= 10000/240 = 41,66
bunda, K - hosildorligiga aylantirish koeffitsenti;
G – l ga maydonning yuzasi 10000 m/kv;
X - hisobiga olish maydoni
Hosildorligini aniqlash uchun aylantirish koeffitsientini terib olgan
paxta hosili miqdoriga ko‘paytiriladi. 41, 66 x 24 = 10 s/ga. Hamma
terimlar bo‘yicha shu usullar bilan paxta hosildorligi, ya’ni har
gektardan olingan hosil sentneri aniqlanib variant va qaytariqlar
bo‘yicha o‘rtacha hosildorlik hamda o‘rganilayotgan omil hisobiga
olingan qo‘shimcha hosildorlik aniqlandi va bu 12- jadvalga yoziladi.
Terimlar Jami Qaytariqlar O‘rtacha Qo‘shimcha
Qaytariqlar I: Variant I: 1 2 3 4 hosildorlik 1 2 3 4 hosildorlik hosildorlik
bo‘yicha
bo‘yicha
Variantiardagi paxta hosilini terib olish paytida, paxtadagi barg va
burlarini tozalab, namlik me’yori bo‘yicha quritilib keyingina aniq
og‘irlik aniqlaniladi va hosildorligiga aylantiriladi. Tajriba varianti ish
122