Page 162 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма

Tuproq to‘ldirishdan oldin hamma idishlar tortib chiqiladi va bir xil

vazinga keltiriladi. Har qaysi idishning vazni ichiga qancha mayda
shag‘al yoki yirik qum solinganligiga qarab drenaj va nay bilan

birgalikda 4-5 kg bo‘lishi kerak. Tuproq bilan qum yoki shag‘al

aralashib ketmasligi uchun drenaj bilan tuproq o‘rtasiga ikki qavat
qog‘oz yoki doka yoyib qo‘yiladi. Tajribada amalga oshiriladigan hisob-

kitobni yengillashtirish maqsadida hamma idishlarning og‘irligi bir xil

bo‘lishi kerak, bu esa torozida tortib ko‘rish yo‘li bilan aniqlanadi.
Tuproq nami oshganda uning vazni ham oshadi. Shu sababli har bir

idishga to‘ldiriladigan tuproq miqdori uning absalyut quruq vazni

asosida belgilanadi. Bitta idishga to‘ldiriladigan tuproqning quruq
holatdagi vazni asosida belgilanadi. Bitta idishga to‘ldiriladigan

tuproqning quruq holatdagi vazni 20 kg dan oshmasligi kerak. Idishlarga

tuproq to‘ldirish oldidan tuproq namligini belgilash va tuproqni
agrokimyoviy analiz qilish uchun tayyorlangan tuproqdan namuna

olinadi. Tuproq tarkibidagi namlik miqdori keskin o‘zgarib ketmasligi

uchun idishlarga tuproq to‘ldirishni qisqa vaqt ichida amalga oshirish
kerak.

Har qaysi idish uchun belgilangan tuproqni tog‘oraga solib, uni
o‘g‘it bilan yaxshilab aralashtiriladi va bu tuproq bir necha qismga

bo‘linib, drenaj tepasida ochiq joy qolmaganligiga ishonch hosil

qilinganligidan keyin solinadi. Bu qatlam yaxshilab zichlanadi.
Idishdagi tuproqning yuzi idish tepasidan 3-4 sm pastda turishi

kerak. Vegitatsion tajribalarda ma’danli o‘g‘itlarni meyorini tuproqga

solish idishdagi tuproq og‘irligiga asos qilib olinadi. Agar har gektar
maydonga 50 kg dan sof holda azot berish kerak bo‘lsa, quydagicha

hisoblanadi.
Bizda ammiakli selitra (34%) mavjud bo‘lsa, uning miqdori

hisoblanib, har gektar maydonga solinishi kerak bo‘lgan o‘g‘it

quydagicha chiqariladi.
100-34

X-50 x=50x100/34=147 kg

162