Page 169 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма

A.V.Sakalovning ta’kidlashicha vegetatsion tadqiqotlaridan

o‘simlikni mineral ozuqalarga bo‘lgan ehtiyojini kimyoviy usul orqali
tez aniqlashda foydalanish mumkin.

O‘simlikni suv muhitida o‘stirish uchun unga qulay sharoit yaratish
maqsadga muvofiq. Bunda eng avvalo tadqiqotchi o‘z oldiga qo‘ygan

maqsad ko‘zda tutiladi. Suv muhitida olib boriladigan vegitatsion

tadqiqotlar ko‘pincha gidroponik, ya’ni suvli sharoitda olib boriladigan
tadqiqotlar deb ataladi.

O‘simliklarni ildizdan oziqlantirish qonuniyatlarini, jumladan
ammiyakli va nitratli oziqlantirishni qiyosiy baholash, ishqoriy muhit

pH ni, rivojlanish fazalari bo‘yicha oziqa moddalar nisbati va

kontentratsiyasini va boshqalarni o‘rganishda o‘simliklarni suv muhitida
o‘stirish usulini qo‘llash zarur. Ayniqsa o‘simliklarni mikroelementlarga

o‘stiruvchi minerallarga bo‘lgan ehtiyojini aniqlashda bu usulni qo‘llash
samarali hisoblanadi.

O‘simliklarni suvli muhitda o‘stirishda eng avvalo o‘simliklarni har
bir makro va mikro elementlariga bo‘lgan ehtiyojini to‘g‘ri baholay

olishimiz zarur.

Gidroponik tadqiqotlar olib borish. Gidroponik tadqiqotlar olib
borishda ozuqalar aralashmasi tayyorlashdan oldin eng avvalo tajriba

mavzusini va sxemasini ishlab chiqish zarur. Shundan so‘ng ozuqalar

mey’ori va eritma konsentratsiyasini tayyorlashga o‘tiladi. Misol
tariqasida ba’zi mavzularni keltiramiz:

1. Bug‘doyning o‘sishi, rivojlanishi va hosildorligiga ayrim
elementlarni mineral oziqlantirishdagi ta’sirini ahamiyati.

2. Bodring hosildorligiga mikroelementlarning ta’siri.
3. Pomidor hosildorligiga biologik faol moddalarning ta’sirini

o‘rganish.

4. Suv ekinlarni bilan tajribalar olib borishda idish hajmining
ahamiyati.

5. Kislotali muhit pHni o‘simliklarning o‘sish, rivojlanish va
hosildorligiga ta’siri.

6. O‘simliklarni azot, fosfor, kaliy va mikroelementlar bilan ildizdan
tashqari oziqlantirish.

169