Page 61 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма

Shuningdek dalada, ochiq xududda olib boriladigan va yopiq

xududlarda, ya’ni lobaratoriya sharoitida olib boriladigan
eksperimentlarga ajratiladi. O‘simlik bilan bog‘liq eksperimentlarda

asosiy ob’ekt o‘simlik, tuproq bilan bog‘liq eksperimentlarda esa tuproq

bo‘ladi.
Laboratoriya eksperimentlari ham o‘z navbatida:

- agrokimyoviy

- agrofizikaviy
- fiziologik

- biokimyoviy

- urug‘ sifati bilan bog‘liq bo‘lgan
- tola sifati bilan bog‘liq bo‘lgan

- don sifati bilan bog‘liq bo‘lgan eksperimentlarga bo‘linadi.
Tuproqshunoslik bilan bog‘liq eksperimentlarda - tuproqning

donadorligi, hajm og‘irligi, solishtirma og‘irligi, zichligi, nam sig‘imi,
suv o‘tkazuvchanligi va boshqa agrofizikaviy xossalari aniqlanadi

Agrokimyoviy eksperimentlarda - tuproq tarkibidagi chirindi,

makro va mikro elementlar, nitrat, harakatchan fosfor va harakatchan
kaliy miqdori aniqlanadi.

Melioratsiyaga oid tajribalarda - tuproqning kislotalik darajasi (rN),
sho‘rlanishi, shamo‘l va suv eroziyasi aniqlanadi.

Fiziologik tajribalarda - barg yuzasi, transpiratsiya darajasi,
bargning so‘rish kuchi, modda almashinuvi va boshqa fiziologik

jarayonlar aniqlanadi.

Biokimyoviy eksperimentlarda - o‘simlik tarkibidagi kimyoviy
moddalar, o‘simlik moyi, oqsil, kraxmal, uglevodlar, fermentlar,

vitaminlar va boshqalar aniqlanadi.
Urug‘shunoslikka oid eksperimentlarda - urug‘likning sifat

ko‘rsatkichlari, ya’ni urug‘ tozaligi, unuvchanligi, unish kuchi, unish
energiyasi, ekishga yaroqliligi va boshqa sifat ko‘rsatkichlari aniqlanadi.

Nazorat savollari
1. Laboratoriya sharoitda olib boriladigan ilmiy tadqiqot ishlari

qanday nomlanadi?

61