Page 13 - !ROA2017-02

Richtlijn Ontwerp Autosnelwegen 2017 | 27 november 2017

Toelichting
Vanuit de visie op het netwerk is binnen het Nederlandse autosnelwegennet een verdeling
gemaakt naar importantie/functie. Om deze verdeling in het ontwerp tot uiting te laten komen,
worden op trajectniveau ontwerpsnelheden gekoppeld aan de onderscheiden typen
hoofdverbindingen. De ontwerpsnelheid vormt vervolgens het startpunt voor het bepalen van de
ontwerpparameters op tracéniveau, zoals zichtlengte, boogstraal en rijstrookbreedte (zie
afbeelding 3.1).

afbeelding 3.1. Ontwerpsnelheid als vertaalslag van netwerkvisie naar ontwerp

De ontwerpsnelheid is een afspiegeling van de snelheid die de meeste bestuurders van nature
kiezen, gegeven het wegontwerp. De daadwerkelijke snelheid die bestuurders van nature kiezen
wordt ook wel aangeduid met de 85-percentiel snelheid (v 85 ). De v 85 is een rekenkundige
benadering waaruit kan worden afgeleid welke snelheid door niet meer dan 15% van de
voertuigen wordt overschreden, en komt doorgaans overeen met de maximumsnelheid.

3
Uit onderzoek blijkt dat er sprake is van een verkeersveilig ontwerp zolang het verschil tussen
het snelheidsregime en de ontwerpsnelheid niet meer dan 10 km/u bedraagt. Deze 10 km/u
verschil is de bovengrens: per autosnelwegtracé moet worden beoordeeld of de weg voldoende
verkeersveilig is voor een maximumsnelheid boven de ontwerpsnelheid. Dit betekent
bijvoorbeeld dat een autosnelweg met een ontwerpsnelheid van 120 km/u afhankelijk van de
veiligheidsmarge een maximumsnelheid van 120 km/u of 130 km/u krijgt, of een parallelbaan
met een ontwerpsnelheid van 90 km/u een maximumsnelheid van 100 km/u.

Het snelheidsregime kan lager ingesteld worden dan de ontwerpsnelheid. Dit kan bijvoorbeeld
wenselijk zijn vanwege omgevingsaspecten (stedelijk gebied, milieu) en/of op locaties met veel
turbulenties in de verkeersstroom of veel vrachtverkeer.

Door de wegelementen consequent op de ontwerpsnelheid te ontwerpen, worden onverwachte
situaties voorkomen. Omdat onverwachte situaties kunnen leiden tot abrupte en aanzienlijke
snelheidsverschillen, is het continue hanteren van de ontwerpsnelheid uit oogpunt van
verkeersveiligheid belangrijk.

Verdeling
De volgende ontwerpsnelheden worden onderscheiden:
- 120 km/u;
- 90 km/u;
- 70 km/u;
- 50 km/u.

Standaardwaarden hoofdbanen
Voor de ontwerpsnelheid van autosnelwegen wordt onderscheid gemaakt in hoofdbanen
enerzijds en rangeerbanen, parallelbanen en verbindingswegen anderzijds (zie ook paragraaf
4.1). De ontwerpsnelheid van doorgaande hoofdbanen is 120 km/u. Hierop worden geen

3 Highway Design and Traffic Safety Engineering Handbook, Lamm, 1999.

Pagina 13 van 168