Page 59 - Sac Huong Que Nha

Saéc Höông Queâ Nhaø

Thoát thân trói buộc biết bao giờ.

Người ta ai cũng tâm can ấy,

Nghĩ đến văn này đã thấm chưa?
Bài thơ trên và bài phú dưới đây, hiện nay có nhiều bản dịch hay hơn bản dịch của Trần Quý Cáp, nhưng
bản đầu tiên vẫn có giá trị lịch sử vì đã được các nhà chí sĩ thuở ấy bí mật phổ biến khắp nơi.

Nguyên tác bài Lương Ngọc Danh Sơn Phú (良 玉 名 山 賦) có 6 vần, gồm 38 câu bằng chữ Nho. Tác
giả đã dịch ra Việt văn qua thể thơ song thất lục bát, cả thảy 84 câu. Dưới đây là đoạn đầu và đoạn cuối:

Kìa Châu Á trong vòng hoàn hải,
Khi đồng bào vác nỗi mây tuôn,

Ngắm xem một cõi dinh hoàn,

Đều trông thấy kẻ lo buồn xiết bao.

Việc thế sự xôn xao sóng bể,

Mặt anh hùng rầu rĩ non sông,
Nói ra ai chẳng thẹn thuồng,

Sao ta cứ một cái lòng thế thôi?

Sực thấy chữ tương lai mà sợ,

Còn mơ màng giấc ngủ như không.

Ai ôi đứng dậy mà trông,
Nước ta một góc Á Đông kém gì!

Trên Hồng Lạc dưới thì Trần Lý,

Kể nhơn tâm sĩ khí ai bì.

Kìa xem Lãnh Biểu xưa kia,

Mã Nhi thuở nọ còn bia đành rành.
Một trận đánh Chiêm Thành đã khiếp.

Bấy nhiêu năm Chân Lạp mở cương.

Nước ta xưa vẫn phú cường

Những điều hay lạ có nhường chi ai.

. . . . . . . . . . . . . . .
Việc nhơn thế thử coi mà gẫm,

Vận tang thương một bóng xanh xanh.

Ñaøo Ñöùc Chöông 59