Page 30 - IDM
P. 30
որում մեղադրյալի խոստովանությունը նրա մեղքի
գլխավոր ապացույցն էր:
Հենց եկեղեցական դատարաններն են առաջինը
ներմուծում հետաքննության նման ընթացակարգ: Իբրև
նման մոտեցման վառ օրինակ կարող ենք նշել
իրավական ուղղվածության ամենահայտնի
գործընթացներից մեկն ընդդեմ Ժաննա դ’Արկի:
Ժաննա դ’Արկի դատը, 1431
Նրան դատապարտել են 1431 թվականին: Հիշեցնեմ, որ Ժաննա դ՛Արկը մասնակցել է 100-ամյա
պատերազմին՝ Ֆրանսիայի թագավոր Կառլ VII կողմից, պատմական թատերաբեմում է
հայտնվել 1429 թ.-ին, անցկացրել մի քանի հաջող ռազմարշավ, սակայն գերվել 1430 թվականին
բուրգունդ ասպետի կողմից, հայտնվել բուրգունդական դքսի ձեռքում, որը վաճառել է նրան
անգլիացիներին:
Ժաննա դ’Արկի դատավարությունը անցնում է Ռուանում (Նորմանդիա), և խնդիրը նրանում էր,
որ դատավորները ոչ մի կերպ չէին հասկանում՝ ինչո՞ւմ կոնկրետ նրան մեղադրել:
Մի կողմից Ժաննան համաձայնել էր հարցաքննությանը, իսկ մյուս
կողմից մինչև որոշակի պահն այնքան հաջող էր հարցերին
պատասխանում, որ կառչելու տեղ չկար, հնարավոր չէր
մեղադրական եզրակացություն կազմել: Սկզբում դատավորները
փորձում էին Ժաննային ներկայացնել որպես վհուկ, սակայն
բավարար տեղեկություններ նրա մասին չունեին։ Հետո փորձեցին
խաղարկել աղջկա հերետիկոս լինելու խաղաքարտը և տալ
հարցեր, որոնց պատասխանել ունակ էր միայն խիստ կրթված
մարդը՝ իրական աստվածաբանական կրթություն ստացած,
ինչպիսին իրենք՝ դատավորներն էին:
Ժաննա դ’Արկի հարցաքննությունը
Պոլ Դելարոշ, 1824