Page 38 - IDM
P. 38
Երբ բանկը վարկ է տալիս, նոր ակտիվ է ստեղծում իր հաշվեկշռում և նոր միջոցներով
համալրում վարկառուի հաշիվը, որն էլ, իր հերթին, ստեղծում է նոր ավանդ: Հիմնական
սկզբունքը նույնն է: Ամեն նոր վարկի հետ բանկը ստեղծում է նոր փող: Փաստացի, աշխարհում
գումարի 90%-ը թվային ավանդի տեսքով է՝ ստեղծված բանկերի կողմից այս եղանակով: Սա
խիստ կարևոր է տնտեսության համար:
Սա նշանակում է, որ բանկերը ունակ են պատասխանելու տնտեսությունում առկա փողի
պահանջարկին: Ասել է, թե փողի պաշարը տնտեսության մեջ շատ առաձգական է:
Շրջանառության մեջ չկա գումարի որևէ սահմանաչափ: Ուստի, եթե տնտեսությունը ծաղկում
է, և ավելի շատ ապրանքներ են ստեղծվում, ապա կուտակային պահուստային բանկինգի
շնորհիվ գումարի առաջարկը ևս կաճի, քանի որ մարդիկ վերցնում են վարկեր և կատարում նոր
ներդրումներ:
Առևտրային բանկերի գումար ստեղծելու դյուրինությունը մեծապես վերահսկվում է
կենտրոնական բանկերի կողմից, ինչպիսին է տոկոսադրույք սահմանող Դաշնային պահուստը:
Եթե տոկոսադրույքը բարձր է, բանկը դնում է այդ ծախսը վարկառուների վրա: Սա թանկացնում
է վարկը գնումների համար, հետևաբար բանկը ստեղծում է ավելի քիչ նոր փող: Կենտրոնական
բանկերը ևս փող են մատակարարում տնտեսության համար: Նրանք տպում են կանխիկ փող՝
գումար, որ մարդիկ ունեն առձեռն: Այսպես, բանկերը և կենտրոնական բանկերը կարգավորում
են միմյանց մեջ փողի ստեղծման պահանջը:
Այդօրինակ բալանսը նշանակում է, որ պահանջարկի հետ փողը կարող է հեշտությամբ
շատանալ, բայց նաև խոսում է կենտրոնական բանկի ուղղակի ներկայության մասին
վճարումներում և գործարքներում: Սակայն, այս փխրուն բալանսը վտանգված է փողի
օգտագործման ձևում հեղափոխության շնորհիվ:
Նախևառաջ, աճող թվով բիզնեսներ վարկավորման համար այլևս չեն ապավինում բանկերին:
Պատճառը բիզնեսների կոնկրետ ակտիվներ ստեղծելու մեջ է, ինչպիսին են օրինակ
մեքենաները, որոնց դիմաց բանկերն ուրախությամբ վարկ են տալիս: Նրանք միշտ կարող էին
պահանջել ակտիվները, եթե վարկառուն դադարեր վճարել:
«Գիտենք, որ վստահելի եք»:
«Ուրախ եմ, որ այդ կարծիքին եք»:
Սակայն, ոչ նյութական ակտիվները, ինչպիսին ծրագրակազմն է, չեն կարող հեշտությամբ
վարկի երաշխիք դառնալ:
