Page 284 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

ДЭВИД КAСС

ишни тез ва пала-партиш қиларди. Лекин биз бир хонада ўтирардик,
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
Жо эрталаб келиб ўтирар ва: «Мен бугун мақола ёзаман», – дерди. Ёзув
машинкаси рўпарасида ўтириб, мақола ёзарди. Бу ҳолат мени ҳайратга
соларди, чунки ўзим секин ишлардим. У бирор-бир ғоя билан келарди
ва мен: «Қаердан биласан, шундай эканми?» – сўрардим.
шу тариқа биз кўпгина ишларни ёзганмиз, чунки мен бу саволни
берардим. Бу портфелни танлаш, айнан эса, бу танловни икки актив-
дан бирини танлаш учун қандай юритиш кераклиги тўғрисидаги иш
эди. Ўйлайманки, бу иш мураккаб бўлиб, биз ҳақиқатан ҳам жиддий
натижаларга эришдик, лекин унда соддалаштириш асослаб берилган-
ди. Танловни соддалаштириш заруратини исботлаш учун афзалликлар
тўғрисидаги фикрлардан келиб чиқиш керак эди.
Умуман, коулз фондида ҳамма нарса ўзгача эди, улар кишини иш-
лашга ундарди. Деярли ҳар бир киши ўз ғояси билан ўртоқлашар, ҳеч
ким уни яширишга уринмасди. Ҳамма ғоялар муҳокама қилинарди.
MD: Йаари сизни йўқлармиди?
касс: Йўқ, коулзда энди иш бошлаганди. Эслашимча, у доцент этиб
тайинланди, лекин, одатдагидек, бу вақтинчалик ҳолат бўлган. Мен ҳам
у ерда доцент бўлиб ишлаганман. Сўнгра доимий иш ҳақида ўйлаш
вақти келди, у исроилдаги иерусалим университетига қайтишга қарор
қилиши ёки коулз фондида қолиши керак эди. Умуман, назаримда,
Йель университетида кадрлар масаласи юзасидан бир неча аҳмоқона
қарорлар қабул қилинди. Бахтга қарши, бу университетда доимий ра-
вишда кўпгина катта ўқитувчилар тайёрлаш режалаштирилгани билан
боғлиқ. шунинг учун Мэннини тан олишмади. Бошқа жиддий хато эса
нед Фелпс номзодини бекор қилиш бўлган. Чунки, унда мен ва Йаари
сингари ижодий фикрларни айтувчилар кўп эди. Уларга катта ҳурмат ва
эҳтиромдаман.
агар билсангиз, мен ҳам университет ўзида қолдиришни истама-
ган ёшлардан бири эдим. Мени штатга жиддий тарзда қабул қилишни
истаганлар деб ўйламайман, тўғрисини айтсам, мен бунга даъвогарлик
қила олмасдим, чунки мақолаларим беш ёки олтита эди. иш излаб Жон
Ҳопкинс университетига борганимни яхши эслайман, у ерда факультет
декани мақолаларим кам бўлгани сабабли номзодимни жиддий кўриб
чиқа олишмаслигини айтди.
Лекин, Ричард Сайерт бир неча йил аввал, маълум сабабларга кўра,
мени карнеги-Меллон университетида учрашишга қарор қилганди.
Дастлаб мен (эҳтимол, сиз ҳам буни ёзувларда қолдиришни хоҳламаган
бўлардингиз) бу университет жиддий жой деб ўйлардим, лекин кейин-
2