Page 31 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

МИЛТОН ФРИДМАН

гизга кўра, булар Бёрнс, Никсон ва Рейган бўлганлар. Бу ҳақда ба-
тафсил сўзлаб бера оласизми?
Фридман: Эҳтимол, мен Бёрнснинг ролини ошириб юборгандир-
ман. Лекин мен Рейганнинг ролини оширмайман. Ҳар ҳолда мен шах-
сий кузатувларим юзасидан фикр юрита оламан. Мен Рейган билан бу
мавзуда суҳбатлашганлардан бири бўлганман. шубҳасиз, Рейган пул
миқдори ва инфляция ўртасидаги ўзаро таъсирни тушунган. Унинг ва-
зиятни тузатишга интилиши тушунарли эди. Унинг ўзи ҳам ҳаммасини
яхши тушунарди, лекин бошқалар иқтисодиётни пасайтирмай, инфля- ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
цияни камайтиришга эришиш мушкуллигини уқтирардилар.
Тейлор: Биринчи ҳолатда президент маслаҳатингизни эъти-
борга олмаган, иккинчи ҳолатда эса тинглаган.
Фридман: Сабабсиз корреляция. Улар мутлақо бир-бирига ўхша-
масди. никсонда IQ Рейганникига нисбатан юқори бўлган, лекин унча
қатъият бўлмаса ҳам, юқори даражадаги сиёсатчи эди у. Рейганда IQ
етарли даражада, лекин никсонникидек эмасди. Лекин унда қатъий
принциплар бўлиб, иложи борича унга амал қилишга интиларди. Ле-
кин, иккови ҳам мен билан учрашмай, айтганларимни тингламаганла-
рида ўз билганларича иш кўришлари мумкин эди.

ИқТИСОДИёТгА қИзИқИшНИНг
юзАгА кЕЛИшИ

Тейлор: Мен мавзуни ўзгартириб, сиёсатдан сизнинг иқтисоди-
ётдаги илмий фаолиятингизга ўтмоқчиман. Фикримча, айниқса
макроиқтисодиётдаги тадқиқотлар тўғрисида билдирадиган
фикрларингиз етарлича. Қарашларингиз қандай шаклланган? Ким
сизга кўпроқ таъсир кўрсатган? Маълумотингиз ёки иш тажри-
бангизда нима янада сезиларли аҳамият касб этди? Тушунаман... бу
анча олдин бўлган...
Фридман: Ҳа, бу анча илгари бўлган! Лекин мен хотирамга таянган
ҳолда шу ҳақда сўзламоқчиман.
Тейлор: У ҳолда келинг, сизнинг Ратжерсдаги коллежда ўқиган
даврларингиздан бошлайлик. Дастлаб, сиз математика билан фаол
шуғуллангансиз, лекин кейин иқтисодиётга қизиқиб қолгансиз.
Шундайми?
Фридман: Моҳиятан, коллеждаги асосий фанларим математика
ҳамда иқтисод бўлган.
Тейлор: Яъни, коллеж давриданоқ иқтисодиётга қизиққанмисиз?
Фридман: Ҳа.
1