Page 54 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

МИЛТОН ФРИДМАН

Фридман: Мени мунозарага жалб этиш мумкин эди, лекин мен бу иш
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
билан фаол шуғулланмаганман. Мен суҳбатлашишни жуда ёқтираман.
Баҳслашишни севаман. Ўз фикрини қўллаб-қувватлашга турли асос-
ларни топиш рағбати мавжудлиги менга ёқади. Лекин мунозарачи бў-
лиш учун ҳеч қачон уринмаганман.
Тейлор: Бу – кишиларни қизиқтиришнинг яхши усули.
Фридман: Фикрингизга қўшиламан. Ўз фикри, ўз нуқтаи назарида
қатъий турадиганлар ёқади кишиларга. иқтисодчига келсак, у ҳам бир
аниқ нуқтаи назарга эга бўлиши керак.
Тейлор: Мен «лекин бошқа томондан...» деб юбормаслик учун
ўзимни назорат қилишимга тўғри келади.
Фридман: Худди шундай!
Тейлор: Бирор ишни бажариш-бажармаслик учун сизда аниқ
қоидалар мавжудми?
Фридман: Йўқ, ҳеч қачон. аксарият кишиларнинг фикрича, мен
узоқ муддатли режалар тузаман, бирор-бир ишни олдиндан режалашти-
раман. Менда бирон нарсани режалаштириш фикри бўлмаган. Ҳамма
нарса ўз-ўзидан содир бўлади. Бунда фақат омад муҳим аҳамиятга эга.
Буни маълум жиҳатдан президентлик сайловлари билан қиёслаш мум-
кин.

ҲОзИРгИ кУНДА кАПИТАЛИзМ
ВА эРкИНЛИк
Тейлор: Келинг, капитализм ва эркинлик мавзусидаги ишингиз
ҳақида суҳбатлашайлик. «Капитализм ва эркинлик» китоби 1962
йилда чоп этилган ҳамда кўпгина мамлакатлардаги кишиларга таъ-
сир кўрсатди. Лекин, китобнинг давомини ёзмадингиз. Нима учун?
Фридман: Ўйлайманки, бу маънода «Танлов эркинлиги» шундай ки-
тоб ҳисобланиб, унинг мавзуси бошқа томондан кўриб чиқилади. Лекин,
натижада, фан ва иқтисодиёт менинг асосий фаолиятим ҳисобланади,
бошқа нарсалар иккинчи ўринга ўтади.
Тейлор: Сиз «Капитализм ва эркинлик» китобини назарда ту-
тяпсизми?
Фридман: Ҳа. Бу 1956 йилда Уобаш коллежида катта ўқитувчиларга
ёзги конференцияда ўқиган маърузаларим бўлган. Ташкилотчилар мен
эркин бозорларга эътибор қаратишимни истаганлар, бу маърузалар
«капитализм ва эркинлик» китобига асос бўлган. Дастлаб китоб бўла-
ди деб ўйламаганман уни.
Тейлор: Уларни тайёрлашга кўп вақт сарфлаганмисиз?