Page 203 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
1993-yil 7-mayda qabul qilingan va 1997-yil 26-dekabrda
o‘zgartirilgan “Tovar belgilari va xizmat ko‘rsatish belgilari
to‘g‘risida”gi Qonun;
1994-yil 6-mayda qabul qilingan “EHM va maʼlumotlar bazalari
uchun dasturlarni huquqiy muhofazalash to‘g‘risida”gi Qonun;

1996-yil 30-avgustda qabul qilingan “Seleksiya yutuqlari
to‘g‘risida”gi Qonun;
2001-yil 12-mayda qabul qilingan “Integral mikro chizmalar
topologiyasini huquqiy muhofazalash to‘g‘risida”gi Qonunlardir.
Mamlakatimizda xalqaro amaliyotdan kelib chiqqan holda, huquqiy
muhofaza qilinuvchi intellektual mulk obyektlariga quyidagilar
kiritilgan:
1) ilm-fan, adabiyot va sanʼat asarlari; 2) elektron hisoblasha
ma shinalari uchun dasturlar; 3) maʼlumotlar bazalari; 4) ijro; 5)

fonogramma; 6) efir orqali xabarlar yuborish yoki kabel orqali
radio eshit tirish va teleko‘rsatuvlar uzatish; 7) ixtirolar; 8) foydali
modellar; 9) sa noat namunalari; 10) seleksiya yutuqlari, 11) integral
mikrosxemalar, 12) tijorat sirlari (nou-xau); 13) firma nomlari, 14)
tovar va xiz mat ko‘rsatish belgilari, 15) tovarlarning kelib chiqishi
bo‘yicha joy nomlari; 16) tijorat-savdo belgilari.
Intellektual mulk obyektlarining bu yopiq ro‘yxati intellektual

faoliyatning barcha natijalari muhofaza qilinishini anglatmaydi, o‘z
navbatida barcha bilimlarni ikki katta guruhga bo‘lishmiz mumkin
bo‘ladi: 1) amaldagi huquqiy mexanizmlar orqali muhofaza qilish
imkoni mavjud bo‘lmagan bilimlar (g‘oyalar, nazariyalar, kashfiyotlar);
2) muhofazalanadigan bilimlar. Muhofazalanadigan bilimlar o‘z
navbatida qandaydir sabablar bilan muhofazalanmasdan qolgan va
huquqiy jihatdan himoyalangan intellektual mulkka bo‘linadi.
Amaldagi qonunchilik intellektual faoliyat natijalarini himoyalash
borasida turli intellektual mulk obyektlarini tasarruf etish, foydalanish

va ularga egalik qilish tartibini belgilab beruvchi turli huquqlar
(mualliflik huquqi, patent huquqi va hokazo) larni ko‘zda tutadi.
Oliy Majlis Qonunchilik palatasi tomonidan 2006-yil 23-martda
qabul qilingan va Senat tomonidan 2006-yil 9-iyunda maʼqullangan

202