Page 273 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 273

INNOVATSION  IQTISODIYOT
             Akram XASHIMOV
                                                                                 7.1-jadval
                 Loyiha hayotiylik siklining turli bosqichlarida bozor tadqiqotlari


                Loyihaning
                                    Tadqiqot
                                                           Tahlilning
                                                                                Axborot
              hayotiylik sikli     maqsadlari           asosiy unsurlari       manbalari
                 bosqichi
              G‘oyalarni izlash     Bozorning          Raqobat darajasi va    Ochiq axborot
                                  ekspress tahlili      bozordagi kuchlar      manbalari
                                                        nisbatini baholash
              Ekish bosqichi va   Biznes-modelni         Maqsadli bozor       Ochiq axborot
              start-up bosqichi  shakllantirish, bozor    segmentlarini        manbalari,
                                 nuqtai nazaridan      aniqlashtirish. Bozor    buyurtma
                                g‘oyaning investor    hajmi va dinamikasini      asosida
                               uchun jozibadorligini   baholash. Raqobatchilar   tadqiqotlar
                                 asoslash (biznes-    tahlili (kompaniyaning    o‘tkazish
                                rejaning marketing    mavjud o‘z yechimlari
                                  qismini yozish),    bilan bozorda mavjud
                                   isteʼmolchilar    yechimlarni solishtirish).
                                   to‘g‘risidagi       Isteʼmolchilar tahlili
                                   tasavvurlarni       (isteʼmolchilar bilan
                                aniqlashtirish, 4Rga     to‘g‘ridan-to‘g‘ri
                                  oydinlik kiritish    aloqalarga kirishish)
                                 (mahsulot tavsifi,
                                 narx, mahsulotni
                                 tarqatish, bozorga
                                      surish)
                Kengaytirish     Bozor to‘g‘risidagi    Bozordagi holat va    Ochiq axborot
                  bosqichi        axborotlarning     raqobatchilarning xatti-  manbalari,
                                  dolzarblashuvi,    harakatlarini monitoring  kompaniyaning
                                 loyihalar rivojini   qilish, isteʼmolchilardan   ichki
                                   nazorat qilish     maʼlumotlar to‘plash,    axborotlari
                                                       sotish dinamikasini
                                                           tahlil qilish
                Manba: A.A. Mamatov, T.T. Jo‘rayev, A.N. Erkayev A.N. Innovatsion
             iqtisodiyot. –T.: 2019, 456 bet.


                Yangi mahsulotning isteʼmolchilari topilishini va ularning ushbu
             mahsulotlarga nisbatan xatti-harakatlari qanday bo‘lishini oldindan
             bilish mushkuldir.
                Bunday holatda yirik kompaniyalar so‘rovnomalar o‘tkazish, fokus-
             guruhlar va shu kabi tahlil usullaridan keng foydalanuvchi anchagina
             qimmat turuvchi marketing tadqiqotlaridan foydalanadilar. Bunday

                                                  272
   268   269   270   271   272   273   274   275   276   277   278