Page 306 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 306
INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
jarayoniga eng faol taʼsir ko‘rsatadiganlarinigina qayd etib o‘tamiz.
Bular, birinchi navbatda, quyidagilardir:
– taʼlim tizimi;
– sog‘liqni saqlash tizimi;
– ijtimoiy-madaniy muhit;
– davlatning innovatsion siyosati;
– ilmiy-texnik omillar;
– mehnat va fuqarolik huquqi;
– mehnat bozori ahvoli va demografik holat.
Bu omillar bir-biri bilan chambarchas bog‘liq. Shu munosabat bi lan
insonning innovatsion mahsuldorligini oshirish vazifasi faqat na za-
riy tadqiqotlar va biznes sohasida inson resurslarini boshqarish ama-
liyotida kompleks yondashuvni qo‘llash orqali hal qilinishi mumkin.
8.2. Tashkilotda innovatsion jarayonning
asosiy ishtirokchilari
Yuqoridagi chizmaga muvofiq, innovatsion biznesda inson
resurslarining samaradorligini belgilovchi omillar, avvalambor,
shaxsning o‘ziga xos xususiyatlari hisoblanadi. Buni quyidagicha
tasvirlash mumkin:
1. Alohida subyekt sifatida insonga maʼlum bir chuqur hayotiy man-
faatlar xosdir. T. Batler va J. Uoldruplarning fikricha, chuqur hayo-
tiy manfaatlar “barqaror ruhiy ehtiyojlarga asoslangan qi zi qishlar”
hisoblanadi. Xodimning hayotiy manfaatlari turini aniqlash uning
salohiyatini to‘liq amalga oshirishga qodir bo‘lgan faoliyat doirasini
aniqlash imkonini beradi. O‘tkazilgan tadqiqotlar natijasiga ko‘ra,
T. Batler va J. Uoldruplar chuqur hayotiy manfaatlarning sakkizta
turini ajratib ko‘rsatadilar:
– texnologiyalardan foydalanish (insonlar jarayonlarning ichki
qonuniyatlari bilan qiziqadilar, ularga texnologiyalardan foydala-
nishning samarali yo‘llarini izlab topish yoqadi. Bu xil xodimlar
rejalashtirish, ishlab chiqarish tizimlarini o‘rganish va biznes-
jarayon larni loyihalashtirishni afzal ko‘radilar);
– miqdoriy tahlil (bunday chuqur hayotiy manfaatga ega insonlar
305