Page 308 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
uning ehtiyojlari va qiziqishlari asosida shakllanadi. Ular moddiy
va nomoddiy bo‘lishi mumkin. Shaxsiy qadriyatlar chuqur hayotiy
manfaatlar bilan bir qatorda, ishdan qoniqish hosil qilishda va
mehnatga ishtiyoq uyg‘otishda muhim rol o‘ynaydi. Rossiyalik
tadqiqotchilar N.M. Lebedeva va E.G. Yasinalar tomonidan o‘tkazilgan

izlanishlar natijasiga ko‘ra, innovator uchun mustaqillik, natijaga
erishish va rag‘batlantirish sezilarli darajada katta ahamiyatga ega
bo‘lgan qad riyatlar hisoblansa, anʼanalar va konformizmni unchalik
ham xush lamaydilar. Shuningdek, “innovatorlar tanlov erkinligi,
ijodkorlik, bilim, yangilik va hayotda kurashuvchanlikni yuksak
qadrlaydilar; avtonom va mustaqil bo‘lishga, o‘z manfaatlarini
ifodalashga; muvaffaqiyatga erishishga intiladilar, atrofdagilarning
taʼsiriga tushib qolmaydilar”.
Innovatorlardan farqli o‘laroq, innovatsiyalarga nisbatan

konservativ pozitsiyaga ega bo‘lgan xodimlarni xavfsizlik, barqarorlik,
atrof-muhit omillarning aniq tavsifga ega bo‘lishi va bunday omillarni
oldindan kuzatish mumkinligi ajratib turadi.
4. Jamoada muayyan ijtimoiy vazifani bajara olish
qobiliyatining mavjudligi bilan birgalikda, o‘ziga xos xulq-
atvorga ega bo‘lgan individ sifatida. M.Belbinning jamoaviy rollar
nazariyasiga ko‘ra, ular ijrochi (implementer), muvofiqlashtiruvchi

(coordinator), harakatlantiruvchi (shaper), g‘oyalar yaratuvchisi
(plant), resurslar tadqiqotchisi (resource investigator), baholovchi
(monitor-evaluator), jamoatchi (team worker), oxiriga yetkazuvchi
(completer-finesher), mutaxassis-ekspert (specialist-expert) bo‘lishi
mumkin.
Innovatsion biznesning asosiy figuralarini ajratib olgan holda ular-
ni yuqorida keltirib o‘tilgan ko‘rsatkichlarga muvofiq tavsiflaymiz.
Tadbirkor. Biznes yuritishda markaziy figura, bu albatta tadbirkor
hisoblanadi. Shuning uchun innovatsion biznes fenomenini

yaxshiroq tushunib olishimiz uchun innovatsion tadbirkorlikning
o‘ziga xos muhitida harakat qilishni istovchi va buning uddasidan
chiqa oli shi mumkin bo‘lgan insonning aslida kim ekanligini bilib
olishimiz muhimdir. Buning uchun biz dastlab biznes sohasi va uning

307