Page 33 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
Mahsulotning o‘ziga xosligi uning eksklyuzivligi bilan bog‘lanadi,
chunki ehtiyojlarni chuqurlashtirish va qismlarga ajratish jarayoni-
da aynan u yakka tartibdagi so‘rovlar va talablarga to‘liqroq javob
beradi.
O‘ziga xos, boshqalardan farqli xususiyat va tavsiflarga ega bo‘lgan

mahsulotlar yaratish o‘z yoki jalb qilingan resurslarning tanqisligi
bilan bog‘liq muhim cheklovga ega. Baʼzida yangilik, o‘zi juda is-
tiqbolli bo‘lsa-da, biroq yakuniy mahsulot sifatida ayrim korxonalar
yoki butun diskret ishlab chiqarish uchun noprofilli bo‘lishiga qa-
ramay, bir nechta korxona tomonidan va hattoki chetdan firmalarni
kooperat siya asosida jalb qilgan holda muvaffaqiyatli amalga oshi-
rilishi mumkin.
Bu boradagi yana bir jiddiy muammo – mavjud ishlab chiqarish
quvvatlarining ish bilan to‘liq yuklanishi, bunda rahbariyat uni raqo-

batdosh mahsulot chiqarish bilan birgalikda olib borishga harakat
qiladi. Bitta korxona doirasida bunday vazifani ishlab chiqaruvchi-
lar bozorining to‘yinganligi va ishlab chiqarishdagi umumiy pasayish
tufayli bajarishning amalda imkoni yo‘q. Agarda innovatsion dastur-
lar bir nechta xo‘jalik yurituvchi subyektning ishtirokini ko‘zda tutsa,
bu boshqa gap. Tezkor buyurtmalar tizimi ishlab chiqarish quvvat-
larining bekor turib qolish muammosini qisman bo‘lsa-da, hal etish

imkonini beradi.

1.3. Fanning predmeti va obyekti, yopiq va
ochiq iqtisodiyot tushunchalari
Fanning predmeti – korxonalarda ishlab chiqarish kuchlarining,
ishlab chiqarish aloqalari va ish yuritishda innovatsion texnologiya-
larni yaxshilash yo‘li orqali mehnat unumdorligini oshirishdan ibo-
ratdir.
“Innovatsion iqtisodiyoti” fani zamonaviy fan bo‘lib, u doimo

ishlab chiqarish texnologiyalarini samaradorligini oshirishda qonun
o‘zgarishi, sohalar, jamiyat taraqqiyotini o‘rganib sintez qilib turadi.
Iqtisodiy qonunlar korxonalar va uning tarmoqlarida boshqarishni
ijobiy rivojlantirish uchun xizmat qiladi.

32