Page 397 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
• ilk bosqich (Eaarly Stage);
• kengaytirish/rivojlantirish bosqichi (Development, Expantion).
Baʼzan loyiha/texnologiyaning susayish (o‘lim) bosqichi ham
farqlanadi. Kompaniyaning jami (to‘plangan) pul oqimlarining belgisi
va dinamikasi kompaniyaning shakllanish va rivojlanish davrlarini

bosqichlarga ajratish mezoni hisoblanadi. Shu bilan birga, har bir
bosqichda biznesni rivojlantirish uchun zarur moliyaviy resurslar-
ning darajasi ham o‘zgarib boradi (10.4-rasmga qarang).
Innovatsion tadbirkorlikda moliyalashtirishning anʼanaviy usulla ri
va manbalaridan foydalanish imkoniyatlari juda ham cheklangan, baʼzi
holatlarda esa bunday manba va usullardan foydalanishning umu man
iloji yo‘q. Ertami-kechmi har qanday start-up asoschisining ol dida:
“Zarur moliyalashtirish manbaini qayerdan topish mumkin va ular -
ning optimal tarkibi qanday bo‘lishi kerak?” degan savol paydo bo‘ladi.

Pul oqimi
Ijobiy pul
oqimlarining
boshlanishi

Zararsizlik nuqtasi

Moliyalashtirishning zarur Vaqt
bo‘lgan eng minimal miqdori

“Yonish”

Vaqt

10.4-rasm. Innovatsion faoliyatni moliyalashtirish uchun zarur bo‘lgan
eng minimal mablag‘ miqdorini aniqlash
Manba: A.A. Mamatov, T.T. Jo‘rayev, A.N. Erkayev Innovatsion
iqtisodiyot. –T.: 2019, 456 bet.

396