Page 553 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
ladigan loyihalar “yuqori novatorlik loyihalari” sifatida tavsiflanadilar.
O‘tkazilgan so‘rovlar natijasiga ko‘ra shu narsa aniqlandiki, bunday
dasturlar amal qilmasa, kichik firmalar tomonidan qo‘llanilishi
mumkin bo‘lgan loyihalarning faqat 16 foizigina amalga oshirilishi
mumkin ekan. Ilmiy-tadqiqot va tashkiliy-konstruktorlik ishlari

(ITTKI)ga federal fondlarni birlamchi taqsimlash bo‘g‘in turi bo‘yicha
amalga oshiriladi. Har bir bo‘g‘in o‘z rasmiy vazifalariga mos bo‘lgan
ITTKIni bajarish bilan shug‘ullanadi. Har bir bo‘g‘in rahbariyati
ilmiy -tadqiqot budjetlarining qanday qismini shu bo‘g‘in ijrochilari
tomonidan sarflash, qanday qismini tashqi bo‘g‘inlarga taqdim
etishni o‘zi belgilab oladi. Masalan, AQSh Mudofaa vazirligi o‘z ITTKI
budjetining 75 foizini universitet va sanoat firmalari hisoblangan
tashqi ijrochilar orqali sarflaydi.
Davlat tomonidan ilmiy siyosatning amalga oshirilishida asosiy

eʼtibor Amerika fanining moddiy-texnik bazasining sifatiga,
avvalambor, universitetlar faoliyati sifatiga qaratiladi. AQShda
Mudofaa vazirligi 80-yillarda universitetlar va kollejlarning tadqiqot
bazasini rivojlantirish dasturini amalga oshirdi. Bunday dasturlarni
boshqa bo‘g‘inlar ham amalga oshirganlar, jumladan, Milliy ilmiy
fond universitetlar tadqiqotchilari davlat laboratoriyalarida
o‘rnatilgan superkompyuterlarni maʼlum vaqtga ijaraga olishlari

uchun mablag‘lar ajratdi.
Hukumat maqsadli subsidiyalar, dotatsiyalar tadqiqot
stipendiyalarini fundamental fanlar va sanoat o‘rtasida uzoq
muddatli aloqalar o‘rnatilganligi uchun ajratadi, universitet
olimlari sanoat kompaniyalari uchun qiziqarli bo‘lgan muammolar
bilan shug‘ullanadigan injenerlik markazlarini tuzadi. Bunday
markazlarning umumiy soni 100 taga yetdi. Milliy ilmiy fond bunday
markazlar uchun infratuzilma bazasini yaratadi.
Davlat idoralari tadqiqotchilik loyihalarida teng huquqli moliyaviy

hamkor sifatida qatnashadilar. Sanoatda fundamental fanlar
natijalarini taqsimlash kanali rolini ITTKIni amalga oshiruvchi
federal laboratoriyalar va universitetlarda, xususiy firmalarda faoliyat
yurituvchi mutaxassislarni o‘qitish maxsus kurslari bajaradilar.

552