Page 77 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
• Bozor iqtisodiyotining rivojlanishida innovatsion jarayonlarning
mohiyatini va rolini o‘rganish; innovatsiyalarning hayotiylik siklini
talqin qilish;
• Texnologik innovatsiyalar bilan bog‘liq holda tadbirkorlik
nazariyasini ishlab chiqish (“tadbirkorlar-innovatorlar” va “tadbir-

korlar-konservatorlar”);
• Iqtisodiy o‘sishning sabablarini tushuntirishda neoklassik naza-
riyadan tubdan farq qiluvchi evolyutsion iqtisodiy nazariyaning yana-
da taraqqiy etishi.
2-bosqich: XX asrning 40-yillari – 70-yillarning o‘rtalari.
Ushbu bosqichda o‘tgan davrning asosiy innovatsion g‘oyalarini
rivojlantirish va batafsillashtirish ishlari davom ettirildi, tadqiqot
yanada amaliy ahamiyat kasb eta boshladi, innovatsion loyihalarni
rejalashtirish, tashkil etish, moliyalashtirish, boshqarish va ularning

samaradorligini baholashning funksional jihatlari ishlab chiqildi.
3-bosqich: XX asrning 70-yillari oxiri – XXI asr boshlari.
Innovatsiyalar nazariyasi rivojlanishining mazkur bosqichini
milliy innovatsion tizimlari konsepsiyasining fundamental asosla-
rini yaratish, tizimli hodisa sifatida innovatsiyalarning mohiyatini
tahlil qilish, innovatsiyalarning yangi tiplarini tasniflash sohasida
yangicha nazariy yondashuv sifatida qarashimiz mumkin.

XX asrning 70-yillari
• Nemis iqtisodchisi G. Mensh tomonidan innovatsiyalar tasnifi-
ning ishlab chiqilishi (bazisli, takomillashtiruvchi va psevdoinnovat-
siyalar).
• Bazisli innovatsiyalar klasteri va shuningdek, bazisli va takomil-
lashtiruvchi innovatsiyalar o‘rtasidagi nisbatlarni tadqiq qilish.
• Innovatsion biznesni dinamik modellashtirishga asos bo‘lgan
S – shakldagi mantiqiy egri (Mensh – Foster egrisi) chizig‘i asosida
iqtisodiyotning davriyligi va innovatsiyalarning davriyligi o‘rtasidagi

bog‘lanishlarni tahlil qilish (1979).
XX asrning 80-yillari
• Innovatsiyalarning mohiyatini va ularning tasniflanishini yanada
aniqlashtirish, uzun to‘lqinlarning turli – ko‘tariluvchi va pasayuvchi

76