Page 276 - Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου

σκαρφίζονταν και άλλους τρόπους για να μας κλονίσουν. Ήδη από
την πρώτη εβδομάδα του μήνα άνοιγαν υπονόμους κάτω από τα
τείχη για να βάλουν μπαρούτι και να τα γκρεμίσουν εκ θεμελίων. Ο
πατέρας όμως είχε αντιληφθεί το παιχνίδι τους. Είχε ένα σώμα
μηχανικών που εργαζόταν ακατάπαυστα. Λοιπόν έστελνε το
μηχανικό του, τον καλό Γερμανό Ιωάννη Γκραντ με τους άντρες του,
οι οποίοι άνοιγαν άλλους υπονόμους κάτω από τους τουρκικούς και
τους κατέστρεφαν με εκρηκτικά. Πολλές τέτοιες τουρκικές
επιχειρήσεις έγιναν στις 16, 22, 23 και 25 Μαΐου.
Στις 25 του μήνα οι μάχες συνεχίζονταν. Ο Ιουστινιάνης
υπερασπιζόταν την Πύλη του Αγίου Ρωμανού όπου υπήρχαν μεγάλα
ανοίγματα στα τείχη. Ζήτησε πυροβολικό από τον πατέρα μου, αλλά
αυτός αρνήθηκε λέγοντάς του ότι το είχε ανάγκη σε άλλα σημεία.
Τσακώθηκαν άσχημα, αλλά τελικά επενέβη ο αυτοκράτορας και τα
πνεύματα ηρέμησαν. Όμως μερικοί άλλοι συγγραφείς –οι οποίοι
μάλιστα δεν ήταν καν παρόντες στην πολιορκία της Πόλης–, πολλά
χρόνια αργότερα, αναφέρουν ότι τάχα ο Ιουστινιάνης είπε στον
Νοταρά: «Προδότη, δεν ξέρω τι με κρατάει και δε σε σφάζω με το
σπαθί μου!» Δεν πιστεύω ότι έγινε αυτό. Εγώ διάβασα και την
ιστορία του Ιουστινιάνη, αλλά πουθενά δεν αναφέρει αυτό το
γεγονός. Λοιπόν τούτα τα λόγια είναι κατασκεύασμα των εχθρών της
οικογένειάς μου για να δικαιολογήσουν έτσι και το άλλο ψέμα τους:
ότι τάχα ο Νοταράς, ως φιλότουρκος, απεχθανόταν τους Δυτικούς.
Εδώ θα πρέπει να μιλήσω και για ένα περίεργο φαινόμενο που μου
ανέφεραν κάποιοι βετεράνοι. Δηλαδή μεταξύ 22 και 25 του μήνα
κάθε βράδυ εμφανιζόταν πάνω από την Πόλη ένα περίεργο φως που
έμενε στον ουρανό όλη τη νύχτα μέχρι το χάραμα. Οι δικοί μας
πίστευαν ότι ήταν θεϊκό σημάδι της σωτηρίας τους, οι δε Τούρκοι ότι
πια άδικα έχαναν το χρόνο τους. Αλλά το βράδυ της 25ης του μήνα
αυτό το φως ίσα που εμφανίστηκε και πολύ γρήγορα εξαφανίστηκε.
Δεν ξέρω κατά πόσο είναι αλήθεια ή όχι. Πάντως οι Τούρκοι πήραν
πλέον θάρρος και πίστεψαν ότι αυτό ήταν καλό σημάδι. Αλλού πάλι
διάβασα ότι στις 24 του μήνα έγινε έκλειψη σελήνης, όπως συμβαίνει
καμιά φορά και με τον ήλιο.
Πάντως ένας από τους συγγραφείς της πολιορκίας που καταγράφει