Page 116 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

107

ข. ประโยคความซอน คือ ประโยคความเดียวที่เพิ่มสวนขยายภาคประธานหรือภาคแสดงดวย
ประโยค ทําใหโครงสรางของประโยคเปลี่ยนไป แตถาประโยคที่เพิ่มขึ้นนั้นเปนประโยคชวยจํากัดความหมาย

ของคําถามหรือคํากริยา ก็เปนประโยคซอน เชน
ผูหญิงที่นั่งขาง ๆ ฉันชอบดอกไมที่อยูในแจกัน

ประโยคที่ชวยจํากัดความหมายของคํานาม “ดอกไม” คือประโยคที่วา “ที่อยูในแจกัน” เปนตน

ค. ประโยคความรวม คือ ประโยคที่มีสวนขยายเพิ่มขึ้นและสวนที่ขยายสัมพันธกับประโยคเดิม
โดยมีคําเชื่อม และ แตถา ฯลฯ อยูขางหนาหรืออยูขางในประโยคเดิมหรือประโยคที่เพิ่มขึ้น ทําใหรูวา

ประโยคทั้งสองสัมพันธกันอยางไร เชน

ผูหญิงชอบดอกไมสวนเด็กชอบของเลน เปนประโยคความรวม
ประโยคที่เพิ่มขึ้นและสัมพันธกับประโยคเดิมโดยมีคําเชื่อม “สวน” มาขางหนาคือ ประโยค

“เด็กชอบของเลน” เปนตน

เรื่องที่ 2 ถอยคําสํานวน สุภาษิต คําพังเพย

1. ถอยคําภาษาไทยมีลักษณะพิเศษหลายประการ สามารถเลือกใชใหเหมาะสมในการสื่อสาร

เพื่อความเขาใจในสิ่งตาง ๆ ไดอยางชัดเจนและตรงเปาหมาย
2. ถอยคําภาษาไทยมีลักษณะเปนศิลปะที่มีความประณีต สละสลวย ไพเราะ ลึกซึ้ง นาคิด นาฟง

รื่นหู จูงใจและหากนําไปใชไดเหมาะกับขอความเรื่องราวจะเพิ่มคุณคาใหขอความหรือเรื่องราวเหลานั้น

มีน้ําหนักนาคิด นาฟง นาสนใจ นาติดตามยิ่งขึ้น
3. ถอยคําภาษาไทย ถารูจักใชใหถูกตองตามกาลเทศะและบุคคลนับวาเปนวัฒนธรรมอันดีงาม

ของชาติและของผูปฎิบัติ

ถอยคําสํานวน

ถอยคําสํานวน หมายถึง ถอยคําที่เรียบเรียง บางทีก็ใชวาสํานวนโวหาร คําพูดของมนุษยเราแยก
ออกไปอยางกวาง ๆ เปน 2 อยาง อยางหนึ่งพูดตรงไปตรงมาตามภาษาธรรมดา พอพูดออกมาก็เขาใจทันที

อีกอยางหนึ่งพูดเปนเชิงไมตรงไปตรงมา แตใหมีความหมายในคําพูดนั้น ๆ คนฟงเขาใจความหมายทันที

ถาคําพูดนั้นใชกันแพรหลาย เชน คําวา “ปากหวาน” “ใจงาย” แตถาไมแพรหลายคนฟงก็ไมอาจเขาใจ
ทันที ตองคิดจึงจะเขาใจ หรือบางทีคิดแลวเขาใจเปนอยางอื่นก็ได หรือไมเขาใจเอาเลยก็ไดคําพูดเชิงนี้

เราเรียกวา “สํานวน” การใชถอยคําที่เปนสํานวนนั้น ใชในการเปรียบเทียบบาง เปรียบเปรยบาง

พูดกระทบบาง พูดเลนสนุก ๆ บาง พูดเตือนสติใหไดคิดบาง
สํานวนไทย หมายถึง ถอยคําที่เรียบเรียงไวตายตัว เนื่องจากใชกันมาจนแพรหลายอยูตัวแลว

จะตัดทอนหรือสลับที่ไมได เชน สํานวนวา “เก็บเบี้ยใตถุนราน”หมายความวา ทํางานชนิดที่ไดเงินเล็กนอย

ก็เอา ถาเราเปลี่ยนเปน “เก็บเงินใตถุนบาน” ซึ่งไมใชสํานวนที่ใชกัน คนฟงอาจไมเขาใจหรือเขาใจเปน
อยางอื่น เชน เก็บเงินฝงไวใตถุนบาน