Page 35 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001
P. 35
26
ค. การพูดเพื่อจรรโลง เปนการพูดเพื่อยกระดับจิตใจใหสูงขึ้น และเพื่อใหเกิดความสนุกสนาน
เพลิดเพลิน คลายเครียด เชน การกลาวคําสดุดี การเลานิทาน การเลาประสบการณ
ง. การพูดเพื่อคนหาคําตอบ เปนการพูดที่มุงหมายใหผูฟงชวยคิดแกปญหา เชน การสัมมนา
รายการคุณบอกมา
3. แบงตามเนื้อหาที่จะพูด เชน เนื้อหาเกี่ยวกับเศรษฐกิจ การเมือง วิทยาศาสตร
4. แบงตามโอกาสที่จะพูด อาจแบงกวาง ๆ ได 3 โอกาส คือ
ก. โอกาสที่เปนทางการ เชน การกลาวปราศรัย การใหโอวาท
ข. โอกาสกึ่งทางการ เชน การบรรยายสรุปเมื่อมีผูเยี่ยมชมสถานที่
ค. โอกาสที่ไมเปนทางการ เชน การสังสรรคกับเพื่อนเกา การเลาเรื่องตลกใหที่ประชุม
การพบปะสังสรรคกับเพื่อนรวมงานเนื่องในวันขึ้นปใหม เปนตน
5. แบงตามรูปแบบ มีดังน ี้
ก. การสนทนาตอหนาชุมชน คือ รูปแบบที่มีผูพูดสองคนหรือมากกวานั้นสนทนา
ซึ่งกันและกัน เชน รายการสนทนาปญหาบานเมือง
ข. การปาฐกถา ผูปาฐกถาเปนผูเชี่ยวชาญเฉพาะดาน ไดศึกษาคนความาอยางละเอียด
ค. การอภิปรายเปนคณะ คือ การพูดของคณะบุคคลประมาณ 3 - 5 คน พูดแสดงความรู
และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นตอหนาผูฟงเปนจํานวนมาก
ง. การซักถามหนาที่ประชุม คือ การพูดหนาประชุมโดยแบงผูพูดออกเปน 2 กลุม กลุมหนึ่ง
เปนตัวแทนของผูฟง จํานวน 2 - 4 คน มีหนาที่ซักถาม อีกกลุมหนึ่งเปนวิทยากร ประมาณ 2 - 4 คน
เปนผูตอบคําถาม
จ. การโตวาท ี เปนการพูดโตแยงระหวางบุคคล 2 ฝาย ฝายหนึ่งเปนฝายเสนอญัตติ
อีกฝายหนึ่งเปนฝายคาน มีกรรมการตัดสินชี้ขาดใหฝายหนึ่งฝายใดเปนฝายชนะหรือเสมอ
การเตรียมการพูดตอหนาชุมชน
การพูดตอหนาชุมชนนั้น ผูฟงสวนมากก็ตั้งความหวังไววาจะไดรับความรูหรือประโยชนจาก
การฟง ผูพูดจึงตองเตรียมตัวเปนอยางดี เพราะการเตรียมตัวจะชวยใหผูพูดมีความมั่นใจกลาที่จะแสดง
ความคิด ความเห็น การพูดดวยความมั่นใจยอมจะทําใหผูฟงเกิดความเชื่อถือ ประทับใจในการพูด
ผูพูดแตละคนอาจใชวิธีการเตรียมตัวไดตาง ๆ กัน ดังนี้
1. การกําหนดจุดมุงหมายของการพูด ผูพูดควรกําหนดใหชัดเจนทั้งจุดมุงหมายทั่วไป
และจุดมุงหมายเฉพาะเรื่อง เชน การใหเลาประสบการณเกี่ยวกับการทํางาน จุดมุงหมายทั่วไป คือ ใหความรู
จุดมุงหมายเฉพาะ คือ วิธีการทํางานและอุปสรรคตาง ๆ ที่ไดพบ
2. การวิเคราะหผูฟง กอนที่จะพูดทุกครั้ง ผูพูดควรจะไดพิจารณาผูฟงอยางละเอียดวาผูฟง
สวนใหญสนใจหรือชอบเกี่ยวกับเรื่องใด โดยผูพูดควรเตรียมขอมูลและการใชภาษาใหเหมาะกับเพศวัย
สถานภาพทางสังคม (โสดหรือมีคูสมรสแลว) อาชีพพื้นความรู ความสนใจตลอดจนทัศนคติของกลุมผูฟง