Page 23 - คู่มือ RF -kt-20-08-2018-4-45 (ฉบับเต็ม)_(29-08-18)
P. 23
1.1 ทักษะและประสบการณ์ในการสะท้อนคิด คือ ความสามารถในการสะท้อนคิด
คือ พฤติกรรมการเรียนรู้ที่ถูกสร้างขึ้นเป็นประสบการณ์ในแต่ละบุคคลวิธีการสะท้อนคิดที่แต่ละคนแสดงออก
จะกลายเป็นลักษณะเฉพาะทางบุคลิกภาพ อย่างไรก็ตามการได้รับประสบการณ์การเรียนรู้ที่เหมาะสมจะ
สามารถพัฒนาทักษะการสะท้อนคิดได้ดี
1.2 ความรู้พื้นฐานด้านเนื้อหาที่ใช้ในการสะท้อนคิด คือ ความสามารถในการ
สะท้อนคิดในหัวข้อ เนื้อหาเฉพาะ ซึ่งขึ้นอยู่กับปริมาณความรู้ของแต่ละบุคคล หากความรู้ของผู้เรียนในหัวข้อ
นั้นๆ มีอยู่จ ากัด ความสามารถที่จะเรียนรู้ข้อมูลใหม่ ๆ ที่น าไปสู่การสะท้อนคิดก็จะลดน้อยลงด้วย
1.3 แรงจูงใจในการสะท้อน คือ แหล่งจูงใจทั้งภายในและภายนอกที่มีผลต่อ
คุณภาพของการสะท้อนคิด ที่ท าให้กิจกรรมการสะท้อนคิดส าเร็จ แรงจูงใจภายในโดยธรรมชาติเป็นสิ่งยากที่
จะกระตุ้นให้เกิดและเป็นสิ่งที่ยากยิ่งกว่าที่จะประเมินหรือวัดได้อย่างแม่นย า กลยุทธ์ภายนอกได้แก่ การสร้าง
ความท้าทายทางจิตใจ การจัดผู้เรียนเป็นคู่ ๆ หรือการสร้างทีมแข่งขันเพื่อเพิ่มแรงจูงใจ
1.4 การเตรียมจิตใจให้พร้อมในการสะท้อนคิด คือ การเตรียมจิตใจของแต่ละ
บุคคลแม้อาจจะถูกพิจารณาว่าเป็นตัวแปรทางแรงจูงใจ แต่ก็อาจพิจารณาแยกกันได้ ทั้งนี้เพื่อที่จะเน้น
ความส าคัญในการสนับสนุนการสะท้อนคิด
1.5 ความรู้สึกมั่นใจในการสะท้อนคิด คือ เมื่อผู้สะท้อนคิดมีความเชื่อมั่นทาง
วิชาชีพและความซื่อตรงในการสะท้อนคิด จ านวนและคุณภาพของค าตอบก็ย่อมสูงขึ้นตามไปด้วย โดยเฉพาะ
เมื่อเรื่องต่างๆ ที่น ามาสะท้อนคิด ถูกน ามาใช้เพื่อการตัดสินคุณค่าของกิจกรรมที่ปฏิบัติหรือคุณภาพของการให้
ความรู้ ความรู้สึกมั่นใจ สามารถน าไปใช้ในการสนับสนุนความคิดเพื่อตอบค าถามที่ว่า 1) อะไรคือสิ่งที่ถูก
รวบรวมและไม่ถูกรวบรวมตามข้อก าหนดตามความต้องการหรือความจ าเป็นที่จะเรียนรู้ 2) อะไรคือสิ่งที่ท าให้
ผู้วางแผน การให้ความรู้ อาจจะคาดการณ์ผิดพลาดเกี่ยวกับการเข้าถึงความรู้หรือด้านทักษะของผู้เรียน หรือ
3) ท าไมการให้ความรู้จึงประสบความส าเร็จหรือไม่ประสบความส าเร็จ
2. ปั จจัยด้านสภาพแวดล้อม (Environment factor) ประกอบด้วย 2
คุณลักษณะ ได้แก่
2.1 สภาพแวดล้อมทางกายภาพที่ท าให้การสะท้อนคิดเกิดขึ้น คือ การที่ผู้เรียน
จะเกิดการสะท้อนคิดนั้นจะมีความเชื่อมโยงกับธรรมชาติของสภาพแวดล้อมทางกายภาพ ซึ่งจะมีผลท าให้เกิด
การสะท้อนคิด อย่างไรก็ตามหากสภาพแวดล้อมทางกายภาพไม่ดี เช่น การกระตุ้นเชิงแข่งขัน เสียงจาก
โทรทัศน์ การสนทนาระหว่างบุคคล เสียงรอบข้าง สถานที่อับลม อุณหภูมิสูงหรือต่ าเกินไป หรือเฟอร์นิเจอร์ที่
ไม่สะดวกสบายก็อาจมีผลต่อการเกิดการสะท้อนคิดได้เช่นกัน
2.2 สภาพแวดล้อมระหว่างบุคคลที่ท าให้การสะท้อนคิดเกิดขึ้น คือ
สภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลอาจจะส่งผลให้เกิดการสะท้อนคิดที่ดีได้ (Bandura,
1977 cited in Gustafson and Bennett, 1999) ปฏิสัมพันธ์ทางสังคมอาจจะเพิ่มแรงจูงใจและท าให้มีความ
สนใจอยู่กับเนื้อหาที่ก าลังสะท้อนคิดได้นานขึ้น ปฏิสัมพันธ์ทางสังคมจะช่วยท าให้ได้ข้อมูลแนวคิดที่จะน ามา
