Page 122 - คู่มือตุลาการ เล่มที่ 1 วิ.แพ่ง มีสารบัญ ebook
P. 122
คู่มือปฏิบัติราชการของตุลาการ ส่วนวิธีพิจารณาความแพ่ง ๙๔
ทรัพย์นั้น เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าความเสียหายนั้นเกิดแต่เหตุสุดวิสัยหรือเกิดเพราะความผิดของ
ผู้เสียหายนั้นเอง ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๔๓๗ โจทก์จึงไม่ต้องน าสืบว่าเหตุที่เกิดความเสียหาย
สืบเนื่องมาจากความประมาทเลินเล่อของลูกจ้างจ าเลยที่ ๑ (ฎีกาที่ ๔๐๓๗/๒๕๔๕)
- เรือใบกับเรือกลไฟชนกัน เจ้าของเรือใบมาฟ้องเรียกค่าเสียหาย
เจ้าของเรือกลไฟจะต้องน าสืบก่อนในข้อที่ไม่ต้องรับผิด ส่วนจ านวนค่าเสียหายเป็นหน้าที่ของ
ฝ ่ายเรือใบต้องน าสืบ (ฎีกาที่ ๒๓๗/๒๔๙๑)
๒.๓.๙ หลักที่เกิดจากการสันนิษฐานในข้อเท็จจริงที่ควรจะเป็นซึ่งปรากฏจาก
สภาพปกติธรรมดาของเหตุการณ์ ตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๘๔/๑ เป็นหลักที่ได้รับแนวความคิดมา
จากหลัก Res ipsa loquitur ของต่างประเทศ และเป็นหลักที่ศาลฎีกาน าไปใช้ในค าพิพากษาหลาย
คดีก่อนที่จะมีการบัญญัติกฎหมายมาตรานี้ ตัวอย่างของค าพิพากษาศาลฎีกาดังกล่าว ได้แก่
- ครอบครองทรัพย์ของผู้อื่นโดยสัญญาหรือความยินยอมแล้วปรากฏว่าเกิด
ความเสียหายแก่ทรัพย์นั้น โดยปกติผู้ครอบครองต้องรับผิด เว้นแต่จะพิสูจน์หักล้างได้ เช่น
จ าเลยรับเครื่องคิดเลขของโจทก์ไว้ทดลองใช้เพื่อพิจารณาว่าจะซื้อหรือไม่ ปรากฏว่าเครื่องคิดเลข
เสียหายระหว่างอยู่ในความครอบครองของจ าเลย จ าเลยต้องรับผิด เว้นแต่จะแก้ตัวได้ว่าเหตุใด
จึงไม่ต้องรับผิด (ฎีกาที่ ๑๒๑๕/๒๔๙๖) โจทก์ฟ้องว่าจ าเลยเช่าบ้านโจทก์อยู่อาศัย แล้วเกิด
ไฟไหม้บ้านเสียหายหมด จ าเลยมีหน้าที่แสดงข้อแก้ตัวให้พ้นความรับผิด เพราะจ าเลยเป็น
ผู้ครอบครองทรัพย์ที่เช่าในฐานะผู้เช่า เมื่อจ าเลยสืบไม่ได้ จ าเลยก็ต้องรับผิด (ฎีกาที่ ๘๔๙/๒๔๙๐)
จ าเลยยืมรถยนต์ของโจทก์ไปทอดผ้าป่า แล้วรถชนกันเสียหาย เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าจ าเลย เป็น
ผู้ยืมรถยนต์ จ าเลยต้องมีหน้าที่น าสืบว่าจ าเลยไม่ต้องรับผิดเพราะเหตุใด (ฎีกาที่ ๑๔๕๑/๒๕๒๒)
แพไม้ซุงของจ าเลยขาดลอยไปปะทะเสาเรือนแพของโจทก์ในแม่น ้า แม้โจทก์จะไม่มีพยานน า
สืบถึงสาเหตุที่ท าให้แพซุงของจ าเลยหลุดลอยตามกระแสน ้าว่าเป็นเพราะอะไร จะใช่ความ
ประมาทเลินเล่อของจ าเลยหรือไม่ เป็นหน้าที่ของจ าเลยซึ่งเป็นเจ้าของแพซุงจะต้องระมัดระวัง
ดูแลรักษาแพซุงของตน (ฎีกาที่ ๑๒๐๖/๒๕๐๐)
- ผู้ใดกล่าวอ้างสิ่งที่ผิดไปจากธรรมดา ผู้นั้นต้องมีหน้าที่น าสืบ เช่น
ฝากั้นห้องตามสภาพหาใช่สาระส าคัญของอาคารไม่ เมื่อโจทก์อ้างว่าเป็นส่วนควบเพราะจารีต
ประเพณีแห่งท้องถิ่น โจทก์จึงต้องมีหน้าที่น าสืบ (ฎีกาที่ ๓๗๒/๒๕๐๐)ที่ดินมีโฉนดมีชื่อ
ผู้คัดค้านถือกรรมสิทธิ์ ผู้คัดค้านได้รับประโยชน์จากข้อสันนิษฐานตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๓๗๓
ส่วนบ้านซึ่งปลูกอยู่ในที่ดินที่เป็นส่วนควบของที่ดินและเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้คัดค้านตามมาตรา
๑๔๔ ผู้ร้องโต้แย้งว่าบ้านเป็นของบุคคลซึ่งเป็นผู้มีสิทธิในที่ดินใช้สิทธิปลูกสร้างไว้ ไม่ถือว่า
เป็นส่วนควบ ผู้ร้องต้องมีภาระการพิสูจน์ (ฎีกาที่ ๔๐๘๔/๒๕๔๕) มีการโอนเงินจากฮ่องกง
