Page 16 - คู่มือปฏิบัติงานสำหรับวิสัญญีพยาบาล 2562

การฉีดก๊าซเข้าใน vitreous
วัตถุประสงค์เพื่อการรักษา retinal detachment ให้ก๊าซดัน retina ที่หลุดออกให้เข้าที่ ก๊าซที่นิยมใช้คือ
sulfur hexafluoride (SF6) เป็นก๊าซเฉื่อยไม่ละลายน้ า หากผู้ป่วยได้รับการดมยาสลบด้วยก๊าซ N2O ซึ่งมีคุณสมบัติ

ซึมผ่านเข้าไปในฟองอากาศได้ดีกว่า SF6 ถึง 117 เท่า ดังนั้นก๊าซ N2O จะซึมเข้าไปในฟองก๊าซแทนที่ SF6 ใน
vitreous ขยายขนาดและความดันลูกตาเพิ่มขึ้นกว่าเดิมถึง 3 เท่าท าให้ IOP เพิ่มจาก 14 เป็น 30 mmHg ในเวลา 19
นาทีและเมื่อหยุดให้ ก๊าซ N2O พบว่า IOP จะกลับสู่ปกติในเวลา 18 นาที ดังนั้นจึงแนะน าให้ปิด N2O ก่อนฉีด ก๊าซ

อย่างน้อยเป็นเวลา 20 นาที SF6 จะอยู่ใน vitreous ประมาณ 2 สัปดาห์
การถอดท่อช่วยหายใจ
การถอดท่อช่วยหายใจโดยยึดตามมาตรฐานและระวังการเกิด IOP จนเกิดการแยกของบาดแผลหรือมี
เลือดออก กรณีใช้เทคนิค balance anesthesia เมื่อเสร็จผ่าตัดควรดูดเสมหะให้หมดก่อนการแก้ฤทธิ์ยาหย่อน

กล้ามเนื้อ ยับยั้งการไอ เกร็ง หรือ laryngospasm ด้วย lidocain 1.5 mg/kg ทางหลอดเลือดด าประมาณ 1.5-3
นาทีก่อนถอดท่อช่วยหายใจเมื่อถอดท่อออกแล้วให้ผู้ป่วยสูดดมออกซิเจน 100% พร้อมสังเกตว่าหายใจได้เพียงพอ
ควรรอให้มีรีเฟล็กซ์การไอและกลืนกลับมาจึงน าส่งห้องพักฟื้น

การดูแลหลังผ่าตัด
ควรจัดท่านอนของผู้ป่วยให้เหมาะสมกับชนิดของการผ่าตัด ควรให้ผู้ป่วยนอนศีรษะสูง 15-20 องศา ยกเว้น
จักษุแพทย์มีความประสงค์อื่น เช่น การผ่าตัด retina ลอกหลุดอาจให้ผู้ป่วยนอนศีรษะต่ าเพื่อให้ฟองก๊าชสามารถกด
retina ให้เข้าที่ ถ้านอนตะแคงต้องให้ตาข้างที่ผ่าตัดอยู่ข้างบนเพื่อมิให้มีเลือดคั่ง (venous congestion) การระงับ

ปวดพิจารณาให้ยาตามแนวทางการให้ยาระงับปวดของห้องพักฟื้นตามความเหมาะสมในผู้ป่วยแต่ละราย

ข้อควรระวังส าหรับการระงับความรู้สึกส าหรับการผ่าตัดตาบางชนิด

1. Open eye injury full stomach ผู้ป่วยกลุ่มนี้พิจารณาถึง การเสี่ยงต่อการส าลักเข้าปอดอาจพิจารณาให้
H2 antagonists และ/หรือ metochopraminde ต้องน าสลบด้วยความนุ่มนวลไม่เพิ่มความดันในลูกตา หลีกเลี่ยง
การไอ หรือเกร็งอาจพิจารณาให้ lidocain 1.5 mg/kg หรือ fentanyl 1-2 mcg/kg ก่อนน าสลบด้วยวิธี rapid
sequence induction with cricoids pressure การใส่ท่อช่วยหายใจให้ succinylcholine หลัง precurazation

2. Strabismus surgery การผ่าตัดแก้ไขภาวะตาเหล่ พบบ่อยที่สุดในเด็ก ในต่างประเทศมีความสัมพันธ์กับ
malignant hyperthermia ที่ต้องระมัดระวังในการใช้ succinylcholine ปัจจัยที่ต้องค านึงถึง
- การป้องกันและรักษาภาวะ oculocardiac reflex

- ป้องกันภาวะคลื่นไส้อาเจียนหลังการผ่าตัด
3. Intraocular surgery ได้แก่ glaucoma drainage surgery, open eye vitrectomy, corneal transplant,
cataract extraction ควรพิจารณาถึง
- ควบคุมความดันตาภายในลูกตา โดยเฉพาะอย่างยิ่งก่อน sclera incision

- ภาวะม่านตาขยายช่วยในการผ่าตัดหลีกเลี่ยงการใช้ morphine, pethidine อาจหยอดยา
epinephrine 1:200,000 เข้า anterior chamber เพื่อขยายม่านตาอาจท าให้ความดันโลหิตสูง หรือหัวใจเต้นผิด
จังหวะได้
- ผู้ป่วยต้องนิ่ง (complete akinesia) โดยการให้ non-depolarizing muscle relaxant

- ป้องกันภาวะคลื่นไส้อาเจียน

13