Page 110 - Phẩm Tam Quốc

cứ là Ký châu. Theo chú dẫn Cửu Châu Xuân Thu, Thư Thụ phản đối luôn.

Thư Thụ nói, một chú thỏ chạy đến ngã tư, mọi người đều ra đuổi. Nếu có ai
đó bắt được thỏ, mọi người sẽ không đuổi nữa (một con thỏ chạy ra ngã tư,
hàng vạn người đuổi bắt, một người bắt được, mới hết người tham). Ngài làm
vậy sẽ có mâu thuẫn “mầm họa bắt đầu”. Viên Thiệu không theo. Quả nhiên,
Viên Thiệu vừa mất, tai họa đã ập xuống với anh em Viên Thượng, mưu sĩ
cũng chia thành hai phái. Thẩm Phối, Phùng Kỷ ủng hộ Viên Thượng, Tân
Bình, Quách Đồ ủng hộ Viên Đàm, cuối cùng thì cuộc đấu giành quyền đoạt

lợi đó cũng quy về chữ hết.
Cho nên, còn phải thêm một điều nữa vào chữ “mất” của Viên Thiệu, là về
tổ chức thì mất hòa. Chính trị mất lợi, đạo nghĩa mất lí, chiến lược mất sách,

chỉ huy sai lầm, dùng người không thỏa đáng. Với sáu điều “mất” đó, Viên
Thiệu không bại, mói là lý trời không dung.
Chẳng trách Tào Tháo đầy đủ lòng tin. Tam quốc chí – Vũ đế kỷ nói, sau

khi tin tức Viên Thiệu xuất quân truyền đến Hứa huyện, mọi người xung
quanh Tào Tháo đều lo lắng, nghĩ rằng không thể chống nổi quân Viên (chư
tướng cho rằng không địch nổi). Bởi vì Viên Thiệu có mười vạn tinh binh
dũng tướng, binh lực của Tào Tháo không quá một vạn (Bùi Túng Chi không
thấy những số liệu này là chính xác). Nhưng Tào Tháo thì vẫn như thường.
Tháo nói, ta quá hiểu con người Viên Thiệu. Người này dã tâm lớn, nhưng trí

tuệ thì ít (chí lớn nhưng trí nhỏ); tuy hung hãn nhưng gan bé (khí sắc lợi hại
nhưng gan mỏng); nghi kỵ nhỏ nhen, nhân duyên không ra gì (nghi kỵ hà
khắc nhưng thiếu uy). Tập đoàn của Viên Thiệu “binh nhiều nhưng lộn xộn,
kiêu tướng nhưng khó thống nhất). Vì vậy, tuy Viên Thiệu có địa bàn rộng,
lương thảo nhiều (đất đai tuy rộng, lương thực tuy nhiều), Viên Thiệu củng
chỉ là bộ trưởng hậu cần của chúng ta (cung phụng thích ứng cho chúng ta).

Cuối cùng thì Tào Tháo vẫn là bạn cũ của Viên Thiệu, thấu hiểu Viên
Thiệu. Con người Viên Thiệu đúng là chí lớn tài sơ, khí thế nhưng chẳng là
gì, ngoài mạnh trong rỗng, chính kiến chính trị thiếu, khả năng quân sự yếu,
thiếu năng lực về tổ chức. Nhưng nếu nói, Viên Thiệu chẳng có gì gọi là

phong độ, tài hoa, nhẫn nhịn thì không phù hợp với thực tế. Sự thực thì Viên
Thiệu có bản lĩnh, có sức hấp dẫn. Là hậu của “Tứ thế tam công”, Thiệu
không tọa hưởng cơ nghiệp của cha ông, cũng không làm mất danh tiếng của
cha ông, mà bằng năng lực của mình, Thiệu còn giành được những thành tựu
lớn hơn, vinh dự cao hơn. Cần phải khẳng định điều này. Nhưng cứ vào
những lúc mấu chốt Thiệu lại tỏ ra xuẩn ngốc, cố chấp và bừa bãi, cuối cùng