Page 122 - Phẩm Tam Quốc

Sính này vừa đau xót vừa hổ thẹn, còn mặt mũi nào đến gặp minh công sớm

hơn”. Nói xong, khóc lóc rơi lệ. Tào Tháo cũng rơi lệ theo (vì thương xót),
“Túc hạ xứng đáng là trung thần”. Sau đó lại bổ nhiệm Văn Sính là Thái thú
Giang Hạ. Hơn chục năm Văn Sính giữ chức vị này (nhưng tước vị thì ngày
một cao hơn, từ Quan nội hầu đến Đình hầu, Hương hầu, Huyện hầu), đánh
Quan Vũ, chế ngự Tôn Quyền “tiếng vang nước địch, giặc không dám đến”,
giữ trọn mảnh đất – các binh gia thường tranh giành, cho Tào Tháo (Xem
Tam quốc chí. Văn Sính truyện).

Qua đây mới thấy, kỳ thực Tào Tháo rất coi trọng đạo đức, và cũng chủ
trương đức tài gồm đủ. Văn Sính được coi là đức tài đầy đủ nhất. Nhưng đức
mà Tào Tháo chú trọng là đức lớn, tức là trung và nghĩa, không bới lông tìm

vết, bỏ qua các tiểu tiết, như là tác phong sinh hoạt v.v… chỉ cần đại tiết tốt
đẹp, những việc bé nhỏ khác, Tào Tháo mắt nhắm mắt mở, coi như không
hay. Tam quốc chí. Quách Gia truyện nói, Quách Gia mưu sĩ hạt nhân của
Tào Tháo bị Trần Quần – một mưu sĩ quan trọng chỉ trích, nói hành vi của
Quách Gia đáng phải kiểm điểm (bất trị phải kiểm điểm), đã nhiều lần phê
phán giữa triều đường, Quách Gia vẫn như thường, vô sự (Gia vẫn như cũ);
Tào Tháo cũng không hỏi tới, vẫn tín nhiệm như cũ, càng thêm trọng dụng

(giao việc quan trọng hơn). Bản thân Trần Quần là người đúng mực, Tào
Tháo cũng luôn tán thưởng (Quần ngay thẳng đúng mực, thấy rất vui). Tào
Tháo vờ hồ đồ, nhập nhằng, bên nào cũng được, đó là “Đạo trung dung” mà
mọi người thấy khó hiểu và Tháo đã đạt tới cái tinh túy của “Trung dung”.
“Trung dung”, tức là lấy cái có thể đúng, lấy cái lớn bỏ cái nhỏ, có kinh có

quyền, đã có tính nguyên tắc (kinh) lại có tính linh hoạt (quyền). Phải giữ
vững đạo đức, không giữ thì sẽ hỏng hết, tất cả chỉ là lũ tiểu nhân. Cũng vậy,
không nên tính toán những tiểu tiết, tính toán cho đến bao giờ, ai ai cũng thấy
có phần nguy hiểm. Vì vậy, Tào Tháo mới khẳng định Trần Quần và cũng
không truy cứu Quách Gia. Tào Tháo nắm chắc phương hướng đó, nắm đến
từng ly từng tí.

Xem ra, Tào Tháo là thống soái của tài. Tào Tháo biết rõ là thống soái phải
biết thu nhận tất cả, thu hút một lượng lớn nhân tài và sử dụng nhân tài. Phải
biết bao dung, bao gồm cả những người mà người khác không thể bao dung.
“Trăm sông về biển, có dung có mạnh”, nghĩa là không từ chối, có thể thu

nạp tất cả , Nghĩ xem, trăm sông về biển, hẳn trong đó có cả bùn, cát. Nêu
biển cả chỉ nhận nước trong, không nhận bùn cát thì gọi thế nào là biển cả?
Tào Tháo có tấm lòng giống như biển cả. Chính vì tấm lòng biển cả đó,