Page 176 - Phẩm Tam Quốc

Đây là điều rõ ràng còn phải hỏi và đây cũng là lời nghĩ thực nói thực. Lưu

Bị lúc này, trên, không có gì để che nắng che mưa, dưới, một tấc đất cắm dùi
cũng không, giá có được một nơi nào đó thì càng hay, huống hồ đây lại là
Kinh châu, làm gì có lý không muốn lấy? Nhưng Gia Cát Lượng cần phải hỏi
như vậy, vì Kinh châu là địa bàn của Lưu Biểu, Lưu Bị vá Lưu Biểu cùng họ
Lưu, làm gì có chuyện người nhà lại lấy của nhau? Vì vậy cần phải nói rõ, đó
là “trời ban cho tướng quân” vì “chủ nhân của nó không thể giữ nổi”; và cũng
cần phải hỏi thêm: “Tướng quân có muốn lấy hay không”, bởi vì nếu bạn

không muốn thì người khác sẽ muốn. Đáp án tuy không nói nhưng đã hiểu, vì
vậy cũng không cần phải trả lời rõ ràng.
Tình hình ở Ích châu cũng gần như vậy. Ích châu bao gồm Hán Trung,

Quảng Hán, Ba quận, Thục quận. v.v… Vùng này là đất hiểm với ngoài và là
đất lành với trong. Bình nguyên Hán Trung và bình nguyên Thành Đô “đất
đai ngàn dặm, phì nhiêu màu mỡ. “Cao hoàng đế (Lưu Bang) đã dựng nên cơ
nghiệp tại chính nơi đây (cụ thể là Hán Trung). Nhưng Lưu Chương ở Thành
Đô cũng được, Trương Lỗ ở Hán Trung cũng được, đều là chỗ “nước giàu
dân mạnh, không biết tới nghèo khó”, vì vậy “nhiều nhân sĩ tài giỏi muốn có
được vua hiền”. Cũng có nghĩa là, gán như vùng này cũng là “trời ban cho

tướng quân”, có điều phải ra tay mà chiếm lấy.
Lấy được Kinh châu và Ích châu rồi thế nào nữa? Gia Cát Lượng nói, với

thân phận là “dòng dõi đế thất”, với danh vọng (tín nghĩa rải khắp bốn biển)
của tướng quân, thêm vào đó là sức hiệu triệu “thâu tóm anh hùng, cầu hiền
như khát nước”, một khi đã có được Kinh châu và Ích châu, ta có thể xây
dựng một căn cứ địa. Sau khi có căn cứ địa, chỉ cần thực hiện chính sách “tây
hòa với các Nhung, Nam phủ dụ Di Việt, ngoài kết với Tôn Quyền, trong sửa
sang chính sự”, có thể phát triển sự nghiệp, mở rộng lực lượng. Sau này một
khi lực lượng thay đổi (thiên hạ có biến), có thể phái một viên đại tướng xuất

phát từ Kinh châu, qua đường Uyển Thành thẳng tới Lạc Dương; còn tướng
quân có thể từ Ích châu lên bắc, qua đường Tần Xuyên thẳng tới Tây An. Tới
lúc đó, nhân dân trăm họ sẽ đem cơm rượu kéo ra đường hoan nghênh chúng
ta (trăm họ đâu dám không mang cơm rượu ra nghênh đón tướng quân)? Cuối
cùng Gia Cát Lượng nói: “nếu được vậy thì bá nghiệp sẽ thành, Hán thất
được phục hưng”.

Mấy lời đó chẳng khác gì chén rượu nồng, Lưu Bị như trong mơ chợt tỉnh,
bỗng thấy sáng sủa. Thì ra “bá nghiệp” hay “đế nghiệp” đều được thực hiện
như vậy. Có điều, việc thực hiện mục tiêu cuối cùng cần phải có tiền đề, đó là