Page 205 - Phẩm Tam Quốc

con cho ta”. Tư Mã Quang tin là thực nên đã ghi lời nói đó vào trong Tư trị

thông giám của mình. Đương nhiên “gửi con” và “gửi nước” có phần khác
nhau. Nhưng giao Lưu Kỳ, Lưu Tôn cho Lưu Bị, khác gì giao Kinh châu cho
Lưu Bị. Nhưng “gửi con” cũng được “gửi nước” cũng được, hai người tất
phải gặp mặt, nhưng Lưu Bị không có khả năng gặp Lưu Biểu thì làm gì có
chuyện “gửi con”.

Cũng có thể có hai khả năng.

Một là Lưu Bị đã nói dối. Điều đó không quan trọng, Lúc đó, quân Tào sẽ
nhanh chóng kéo đến chân thành, họa lớn của Kinh châu sắp rơi xuống đầu
mọi người. Một số người không muốn Kinh châu rơi vào tay Tào Tháo, và
cũng biết dù Lưu Kỳ hay Lưu Tôn đều không thể chống lại thế lực từng trải
của Tào Tháo, nên họ trông mong cả vào Lưu Bị. Bản thân Lưu Bị cũng
không muốn mất Kinh châu, nhất là lòng dân Kinh châu. Kinh châu với Lưu
Bị, tiến, là căn cứ địa thành bá nghiệp, thoái, là mảnh đất nghỉ ngơi, bảo tồn

tính mạng. Cũng tức là, Lưu Bị cần Kinh châu, Kinh châu cũng cần Lưu Bị.
Lời nói của Lưu Bị cũng có thể coi là sách lược để yên lòng dân.
Khả năng thứ hai, Lưu Biểu đã từng “gửi nước” cho Lưu Bị, nhưng không

thực lòng, chỉ là thăm dò. Chúng ta đều biết, sau khi đến Kinh châu, Lưu Bị
đã lung lạc lòng người lôi cuốn nhân tài, khiến Lưu Biểu phải cảnh giác, Tam
quốc chí. Tiên chủ truyện nói rất rõ: “Hào kiệt Kinh châu về với tiên chủ
ngày càng nhiều, Biểu nghi hoặc, muốn trừ đi.” Lúc thường Lưu Biểu luôn lo
lắng nghi ngờ, vậy trước lúc lâm chung có yên tâm được không? Một việc
cần phải thăm dò, thậm chí là uy hiếp. Tôi nghi ngờ câu nói của Lưu Biểu
“sau khi ta chết khanh tự giữ lấy Kinh châu”, nhưng bên bọn Sái Mạo đã cho

mấy tay đao mai phục. Lưu Bị “kiêu hùng thiên hạ”, kinh nghiệm chính trị
phong phú, lẽ nào không thấy được sự lợi hại? Lại nói một câu bóng bảy
“con cái hiền minh, ngài không nên lo vì bệnh tật”. Kỳ thực, hai người con
bảo bối của Lưu Biểu hiền hay không, trong lòng hai người là rõ nhất, mấy
câu đó chỉ có trong vở diễn sao cho hay. Cũng vậy, không có gì là lạ, trong
thời loạn lúc mà kẻ mạnh thắng người yếu, cá lớn nuốt cá bé thì việc gì cũng

có thể xảy ra.
Vì vậy, coi việc “gửi nước” của Lưu Biểu và sự “khiêm nhường” của Lưu
Bị là “hào hoa phong nhã”, chỉ là ý kiến của hủ nho. Cần phải hiểu thêm một
chút “ý kiến lịch sử” về vấn đề này. Tức là, ở thời đại đó, mạnh thắng yếu, kẻ

mạnh làm vua, là điều thiên kinh địa nghĩa; và Lưu Bị tiếp quản Kinh châu là
phương án bảo toàn Kinh châu tốt nhất, có gì để phải từ chối? Chẳng phải là