Page 215 - Phẩm Tam Quốc

Hạn Khẩu, không phải Phàn Khẩu. Giang Biểu truyện nói là Phàn Khẩu,

nhưng là sau khi Gia Cát Lượng sang sứ nước Ngô. Nhưng là vấn đề nhỏ,
xem tiếp phần sau đã nói gì.
Theo mô tả của Tư Mã Quang, Gia Cát Lượng đã nhanh chóng gặp được
Tôn Quyền. Gia Cát Lượng vừa xuất hiện đã thể hiện tài ngoại giao và trí tuệ

chính trị phi phàm của mình. Là đại diện phía Kinh châu, lần đầu tiên Gia Cát
Lượng gặp Tôn Quyền, tất nhiên phải có mấy câu mở đầu nhằm phân tích
tình thế, giới thiệu tình hình, nêu rõ ý của mình. Nếu là người bình thường thì
chỉ nói được những câu cứng nhắc, khách sáo. Nhưng đối với Gia Cát Lượng
thì đó là những câu kinh điển trong các bữa tiệc, có thể coi là giáo tài tuyệt
diệu của ngành ngoại giao học.

Câu đầu của Gia Cát Lượng là thế này: “Trong nước đại loạn, tướng quân
khởi binh ở Giang Đông, Lưu Dự châu cầm quân ở Hán Nam, cùng Tào Tháo
tranh giành thiên hạ.” Lời nói thật tinh tế! Bề ngoài tưởng như Gia Cát Lượng

chỉ mô tả qua về tình thế, nhớ lại lịch sử, nhưng ẩn ý trong vài câu nói đó lại
là những ý rất sâu xa. Chúng ta đều biết, thiên hạ đại loạn quần hùng nổi dậy
tranh cướp ở Trung Nguyên, không phải chỉ có ba nhà Tào Tháo, Lưu Bị,
Tôn Quyền. Có những người đã bị tiêu diệt như Viên Thiệu, Viên Thuật, Lã
Bố v.v… hoặc có những người không cần nói tới, ngay như Lưu Chương,
Trương Lỗ, Mã Siêu cũng không cần nhắc tới? Gia Cát Lượng đã không nhắc

tới bất kì một ai. Nguyên nhân có thể là họ không đáng được nhắc tới, có thể
vì những việc sẽ nói tới hôm nay không liên quan gì đến họ. Nhưng đã nói tới
việc tranh giành trước mắt, phải nói là “Tranh giành Kinh châu”, không nên
nói ‘Tranh giành thiên hạ”. Nói “Tranh giành thiên hạ” ngang như nói thiên
hạ chia ba là việc của chúng ta hoặc người có thể tranh giành thiên hạ là ba
nhà chúng ta. Như vậy là vô tình mọi tư tưởng và quan niệm trong Long
Trung đối đã truyền vào tai Tôn Quyền.

Đồng thời, chẳng mất công mất sức gì, Gia Cát Lượng đã nói tới điều thứ
hai, tức là trong ba nhà, thì hai nhà chúng ta là một mặt trận thống nhất, vì hai
nhà chúng ta “cùng Tào Tháo tranh giành thiên hạ”, Tào Tháo là kẻ thù của

chúng ta. Chúng ta đều biết, làm rõ ai là bạn của chúng ta, ai là thù của chúng
ta luôn là vấn đề hàng đầu trong đấu tranh chính trị. Đây là vấn đề không thể
không nói, nhưng lại không thể nói thẳng ra. Nói thẳng ra có lúc sẽ làm cho
người ta nghi ngờ, hoặc dẫn tới sự phản ứng, nhất là làm người đại diện cho
Lưu Bị lại càng không thể nói như vậy. Bởi vì nói về thực lực thì tình hình
của ba nhà có khác nhau. Tào Tháo đã có gần nửa Trung Quốc, mấy chục vạn