Page 221 - Phẩm Tam Quốc
P. 221
của Biểu, nên hình thế cực mạnh, các nơi nhìn vào đều khiếp sợ, nhiều ngươi
khuyên Quyền nên nghênh đón, duy Du và Túc chống lại ý đó”; Chu Du
truyện nói Tôn Quyền “gặp mọi người, hỏi kế sách”, mọi người chủ trương
khuyên Quyền nên nghênh đón, riêng Túc không nói năng gì”. Rõ ràng là
“ầm ĩ bất định”.
Vấn đề ở chỗ, sự “ầm ĩ bất định” đó có đúng như lời Tư Mã Quang, xảy ra
sau khi Tôn Quyền trò chuyện với Gia Cát Lượng và đã tỏ thái độ? Theo tôi,
không phải như thế. Tập đoàn Giang Đông luôn chú ý tới Kinh châu, từ lâu
đã có phản ứng. Nghĩa là “phái chim ưng” và “phái bổ câu” đã sớm hình
thành, Tôn Quyền cũng đã có những tính toán. Với Tôn Quyền, một người
giỏi về “dùng hiền tài, ai nấy đều hết lòng” sao có thể khinh suất tỏ thái độ
với một người ngoài đang rơi vào tình trạng cạnh tranh với đối thủ, khi không
có việc bàn bạc thống nhất tư tưởng trong nội bộ?
Ngay La Quán Trung cũng không nghĩ tới vấn đề này. Vì vậy, trước lúc
Gia Cát Lượng gặp Tôn Quyền Tam quốc diễn nghĩa có mục Khua lưỡi bẻ
bọn nho. Đáng tiếc việc này không có trong sử, coi như không tính. Và nếu
có là sự thực thì cũng chỉ là biện luận giữa “phái chim ưng Kinh châu” và
“phái bồ câu Giang Đông”, không phải là buổi thảo luận trong nội bộ tập
đoàn Tôn Quyền. Đương nhiên, việc thảo luận là có, bởi hội nghị nội bộ tập
đoàn Tôn Quyền được Tam quốc diễn nghĩa sắp đặt vào trước cuộc trò
chuyện giữa Tôn Quyền và Gia Cát Lượng, nhưng tiếc là hội nghị không có
kết luận. Hơn nữa, có kết luận cũng chẳng ích gì, vì nó không khớp với thứ tự
thời gian trong Tư trị thông giám.
Thứ ba, hành động lần này của Gia Cát Lượng thành công hay không,
không hoàn toàn dựa vào tài năng ngoại giao của Gia Cát Lượng mà tuỳ
thuộc vào lợi ích chính trị của tập đoàn Giang Đông. Cuối cùng thì Tôn
Quyền đã quyết định ra quân giúp Lưu Bị, nhưng đây không phải là động thái
hành hiệp trượng nghĩa, giữa đường thấy sự bất bằng, mà là để bảo vệ lợi ích
đã có, thậm chí là để thực hiện kế hoạch trước đó. Kỳ thực, để có được một
quyết sách lớn lao như vậy, người ta đã phải cân nhắc kỹ càng lợi ích chính
trị, tính toán mọi mặt về được, mất. Nhưng ở phần trước chúng ta đã nói, món
nợ này thực khó trang trải. Làm tốt thì có thể coi là đã lấy được hạt dẻ trong
lò lửa, làm không tốt thì khác gì dẫn lửa vào nhà. Thực tế, hệt giống như chơi
trò đỏ đen, bài bạc. Nếu Tôn Quyền tính kỹ; tính chính xác thì không cần có
Gia Cát Lượng vẫn có quyết sách, Chính vì nhất thời không nắm được chính
xác nên mới do dự. Qua đây, có thể khẳng định, Tôn Quyền đã tỏ thái độ với