Page 350 - Phẩm Tam Quốc

§34. BẠI VỀ MẠCH THÀNH

Cuộc giao tranh ở Kinh châu vào năm Kiến An thứ XXIV, do Tào Tháo và
Tôn Quyền ngầm câu kết khiến cho tình thế nhanh chóng chuyển biến rất cơ

bản. Tào Tháo và Tôn Quyền kẹp đánh từ hai phía nam, bắc, Quan Vũ trước
sau đều có địch, tiến không thể tiến, thoái không thể thoái, cuối cùng thất bại
chạy về Mạch Thành, hi sinh mạng sống, tập đoàn Lưu Bị cũng vì đó mất hẳn
Kinh châu. Vậy, một hổ tướng từng “uy chấn Hoa Hạ” vì sao phải thảm bại?
Về phía Lưu Bị, ai là người chịu trách nhiệm về lần thảm bại này?

Tập trước đã nói Lã Mông áo trắng qua sông, đánh lén vào Nam quận, giải
cứu Phàn Thành. Tình trạng Quan Vũ lúc này nói theo Lưu Bị truyện của
ngài Trương Tác Diệu là, “đã mất địa bàn, lại mất tướng sĩ”, mất cả lòng
dân”. Bị “mất ba cái”, Quan Vũ đã cùng đường, chỉ còn cái chết.

Chừng như Quan Vũ cũng đã hiểu được điều này. Theo Tam quốc chí – Lã
Mông truyện, Quan Vũ hiểu là mình đã thế đơn, lực mỏng, cùng đường mạt
lộ (Vũ tự biết, cô cùng), liền chạy về Mạch Thành (phía sau huyện Đương
Dương, Hồ Bắc ngày nay), rồi lại chạy khỏi Mạch Thành. Theo Ngô chủ
truyện, sau khi Quan Vũ vào Mạch Thành, Tôn Quyền đã gọi hàng. Quan Vũ

một mặt vờ đồng ý, mặt khác lại dựng cờ làm người giả trên tường thành rồi
bỏ chạy. Trên đường, số binh sĩ bỏ trốn cũng nhiều, cuối cùng còn lại hơn
chục người (lính trốn nhiều, còn lại hơn mười kỵ binh). Trong Lã Mông
truyện gọi là “tây đến Chương Hương, chúng đều bỏ Vũ ra hàng”, cũng tức là
từ Mạch Thành chạy về tây (Tây Bắc), khi đến Chương Hương (phía đông

bắc huyện Đương Dương, Hồ Bắc ngày nay) lũ bộ hạ đều bỏ Vũ phản biến
đầu hàng.
Tôn Quyền sớm biết Quan Vũ sẽ bỏ chạy nên đã sai Chu Nhiên, Phan
Chương “chặn đường”. Theo Phan Chương truyện và Chu Nhiên truyện trong
Tam quốc chí, Phan Chương và Chu Nhiên tiến tới Lâm Thư (tây bắc huyện

Viên An, Hồ Bắc ngày nay), hạ trại ở Giáp Thạch (Đông bắc huyện Đương
Dương, Hồ Bắc ngày nay). Tháng mười hai, Quan Vũ và con là Quan Bình
cùng đô đốc Triệu Lụy bị bộ hạ của Phan Chương là Mã Trung bắt, về sau
đều bị giết.

Sử sách ghi lại cái chết của Quan Vũ còn chưa thống nhất. Ai giết Quan
Vũ, Quan Vũ chết ở đâu, mọi người còn tranh luận. Nguyên nhân tranh luận,
vì cách nói trong “Tam quốc chí” không rõ ràng, tài liệu chú dẫn của Bùi,
nhiều chỗ mâu thuẫn. Tam quốc chí – Ngô chủ truyện nói: “Mã Trung bắt