Page 426 - Phẩm Tam Quốc

có khổ lao (vất vả hơn), hơn nữa còn có công “bình phản”, nhưng sao địa vị

lại thấp hơn Tưởng Uyển? Vậy, vì sao Tưởng Uyển lại thay thế chức quyền
của Gia Cát Lượng (trừ chức thừa tướng), Dương Nghi lại là người nhàn nhã?
Tất cả đều do cách sắp xếp của Gia Cát Lượng. Tam quốc chí – Dương Nghi
truyện nói ý nghĩ tận đáy lòng Gia Cát Lượng (lúc sinh thời) luôn cho rằng
Dương Nghi tính tình không tốt, nóng nảy hẹp hòi, không bằng Tưởng Uyển
(Nghi hẹp hòi nóng giận không bằng Uyển), kết quả Tưởng Uyển thăng
nhiệm, Dương Nghi dừng lại, cuối cùng diệt vong.

Thật khủng khiếp! Gia Cát Lượng “từ hai cành đào giết ba kẻ sĩ”, một mũi
tên trúng hai đích, vừa trừ được Ngụy Diên vừa trừ được Dương Nghi, thực
nham hiểm và ác độc? Chúng ta muốn biết: có đúng thế không?

Không.

Nói Tưởng Uyển làm việc tiếp, Dương Nghi nhàn nhã là rất đáng ngờ.
Tam quốc chí – Dương Nghi truyện nói về cách sắp xếp này, là căn cứ vào
“mật chỉ lúc sinh thời” của Gia Cát Lượng. Nhưng chúng ta muốn hỏi, làm
sao họ có thể biết Gia Cát Lượng luôn suy nghĩ, luôn cho là như vậy? Đương
nhiên, Tam quốc chí đã nói rõ việc này. Theo Tưởng Uyển truyện, lúc sinh

thời Gia Cát Lượng thường nói với mọi người, Công Viêm (tự của Tưởng
Uyển) vừa trung trinh vừa cao nhã (Công Viêm chí cao, trung thành), là
người có thể cùng ta phò tá hoàng thượng gây dựng nghiệp lớn (cùng ta gây
dựng vương nghiệp). Đây là việc tạo dư luận. Gia Cát Lượng còn bí mật dâng
thư lên Lưu Thiền nói “nếu thần bất hạnh, hậu sự nên giao Uyển). Coi đây là
sự sắp đặt.

Nhưng chúng ta lại muốn hỏi: Đã vậy, sao trước lúc lâm chung Gia Cát
Lượng không cho công bố suy nghĩ đó, lại phải có “mật biểu lên hậu chủ”?
Chúng ta đều rõ, lúc Tưởng Uyển thay thế, mọi người đều không phục, về
sau “nhìn vào mới dần phục”. Chữ “dẩn” ở đây nói rõ, Tưởng Uyển thay thế

có phần đột ngột, có phần miễn cưỡng. Vì vậy, trong Tam Quốc sử thoại,
ngài Lã Tư Miễn nói, bằng địa vị danh vọng của mình, nếu trước đó Gia Cát
Lượng công khai dặn dò thì không sợ có người phản đối, và sự việc sẽ thỏa
đáng hơn. Nhưng vì sao Gia Cát Lượng lại không làm như vậy? Ngài Lã kết
luận, việc Gia Cát Lượng bí mật tiến cử Tưởng Uyển là “không thực tình”.

Đương nhiên, có thể là như vậy. Trong lịch sử cổ đại Trung Quốc, phàm là
những việc liên quan đến thay đổi quyền lực, thì không tránh khỏi có hư hư
thực thực, úp úp mở mở và cũng còn một khả năng nữa, Gia Cát Lượng có
phần lo ngại. Lo ngại ai? Dương Nghi. Phần trước đã nói, Dương Nghi già