Page 61 - Phẩm Tam Quốc
P. 61
Thuật không chờ được nữa chính thức xưng đế.
Viên Thuật bị nhiều người phản đối. Tôn Sách, người có quan hệ tốt nhất
với Viên Thuật, nghe tin Viên Thuật muốn xưng đế, đã từ Giang Đông gửi
thư phản đối, tuyệt giao. Viên Thuật như người va vào tường ở khắp nơi.
Viên Thuật đi tìm Lã Bố, muốn kết thân với Lã Bố, gả con cho nhau. Kết
quả, Lã Bố cho bắt sứ giả, rồi áp giải về Hứa huyện (bấy giờ Tào Tháo đã rời
đô về Hứa huyện). Viên Thuật nổi giận cho quân đi đánh Lã Bố, nhưng lại bị
Lã Bố đánh cho tơi bời. Viên Thuật lúc này bị chúng phản thân ly, đâu đâu
cũng vẳng tiếng ca ai oán.
Thực ra, trước khi xưng đế. Viên Thuật có trưng cầu ý kiến. Từ mùa đông
năm Hưng Bình thứ II (năm 195). Viên Thuật mở hội nghị nói, ta nghĩ: “Hợp
trời thuận dân” chư vị thấy thế nào? Bộ hạ của Viên Thuật là Diêm Tượng
nói luôn, năm đó Chu Văn vương “có hai phần ba thiên hạ” mà vẫn thần phục
nhà Ân. Minh công không bằng Chu Văn vương, Hán Hiến đế cũng không
phải Ân Trụ vương thì làm sao có thể lấy mà thay được? Viên Thuật không
chịu, lại hỏi sang Tương Phạm. Tương Phạm kêu ốm, để em là Tương Thừa
trả lời thay. Tương Thừa nói, có thể lấy được thiên hạ hay không là “nhờ đức
không nhờ đông”. Nếu số đông về theo, thiên hạ ủng hộ, thì một kẻ thất phu
cũng có thể thành vương đạo bá nghiệp. Ý muốn nói, có làm được hoàng đế
hay không, chẳng liên quan đến con nhà quyền quý cao sang. Rất tiếc lời nói
đúng thì khó nghe, Viên Thuật bỏ ngoài tai tất cả. Viên Thuật gần như đã mê
muội.
Thế là Tào Tháo phải ra tay.
Vào năm Kiến An thứ II (năm 197), Tào Tháo đã khác hẳn. Năm trước,
Tào Tháo đã đón được Hán Hiến đế về căn cứ địa của mình là Hứa huyện, có
thế “Phụng thiên tử lệnh kẻ chưa thần phục” hoặc “Ép thiên tử để lệnh chư
hầu”. Là người cầm quân thực sự của vương triều Đại Hán, lại luôn chủ
trương thống nhất đất nước, phản đối việc chia cắt, sao có thể làm ngơ để
Viên Thuật giở trò? Cần loại bỏ kẻ xấu xa này “đem quân đến đánh”. Theo
Hậu Hán thư. Viên Thuật truyện Viên Thuật hay tin sợ đến mất mật (Thuật
nghe sợ quá), quay đầu chạy luôn (vượt sông Hoài), toàn bộ quân lương của
Viên Thuật được viên thừa tướng Thư Trọng Ứng phân phát hết cho dân chạy
nạn. Viên Thuật hỏi vì sao lại làm như vậy. Thư Trọng Ứng nói, chúng ta chỉ
còn đường chết, sao lại không đem cái mạng này cứu lấy mạng sống của trăm
họ? Viên Thuật gượng cười nói, sao các hạ lại hưởng tiếng thơm một mình,
không để ta cùng hưởng với? Xem ra Viên Thuật cũng rất hiểu, từ khi đi sai