Page 62 - Phẩm Tam Quốc

nước cờ thối, Viên Thuật chỉ là con chuột già qua đường, khó mà quẩn quanh

trong giới giang hổ.
Có điểu Viên Thuật vẫn còn chèo chống được vài năm. Vào mùa hạ năm
Kiến An thứ IV (năm 199), Viên Thuật đã cùng đường, thấy mình không thể
làm được hoàng đế, mới quyết định đưa ngọc tỉ truyền quốc cho Viên Thiệu,

dù gì thì Thiệu vẫn là người nhà họ Viên. Điều đó thực hợp với ý Viên Thiệu,
vì Viên Thiệu cũng rất muốn làm hoàng đế. Theo Tam quốc chí. Viên Thiệu
truyện và lời chú dẫn Điển lược của Bùi Tùng Chi thì vào niên hiệu Kiến An
năm đầu (công nguyên năm 196), Viên Thiệu đánh bại Công Tôn Toản ở
Dịch Kinh (phía tây bắc huyện Hùng, Hà Bắc ngày nay), “thêm quân đó
vào”, thế lực lớn hơn và dã tâm của Viên Thiệu bắt đầu bành trướng, không

chỉ với thiên tử “cống ngự rất ít” (cung phụng rất ít, hết sức vô lễ), còn lệnh
riêng cho viên chủ bạ là Cảnh Bao phải báo với mình là, xích đức đã hết,
hoàng thiên đang dựng, cần phải thuận theo ý trời. “Xích đức” chỉ Lưu Hán;
Hoàng thiên” là họ Viên. Viên Thiệu đưa bản mật báo của Cảnh Bao cho mọi
người xem, không ngờ dư luận trờ nên ầm ỹ, đều cho rằng Cảnh Bao nói lời
yêu ma mê hoặc. Viên Thiệu hết cách, đành cho giết Cảnh Bao, hòng “tự giải
thoát”. Nhưng người vẫn còn đó, dã tâm chưa hết, vẫn muốn làm hoàng đế.

Vì vậy, khi Viên Thuật quyết định “quy đế hiệu sang cho Thiệu”, Thiệu lấy
làm sung sướng, theo Tam quốc chí là “âm thầm theo kế”.

Nhưng ngay như ý nghĩ đó, Viên Thuật cũng không được như nguyện, vì
Tào Tháo đã phái Lưu Bị đến Hạ Phì (nay là huyện Tuy Ninh, Giang Tô)
chặn đánh, chờ Viên Thuật đến nộp mạng. Chẳng còn cách nào khác, Thuật
phải quay đầu chạy về Hoài Nam. Lúc đến Giang Đình cách Thọ Xuân (nay
là huyện Thọ, An Huy) tám mươi dặm, Viên Thuật lâm bệnh, nằm liệt rồi
chết, chỉ làm hoàng đế được ba năm rưỡi, tất nhiên là giả, vì không ai thừa
nhận.

Nghe nói, Viên Thuật chết rất thảm. Theo chú dẫn Ngô thư của Bùi Tùng
Chi trong Tam quốc chí. Viên Thuật truyện, lúc Viên Thuật chết, bên cạnh
không còn chút lương thực nào. Hỏi nhà bếp thì được trả lời là còn ba mươi

hồ mạch vụn (10 đấu là 1 hồ). Đầu bếp nấu xong mạch vụn đem lên, Viên
Thuật vẫn không sao nuốt được. Bấy giờ là tháng sáu, khí trời oi bức đến khó
chịu. Viên Thuật muốn uống chút mật ong cũng không cỏ. Viên Thuật ngồi
một mình trên giường thở dài hồi lâu rồi đột nhiên kêu lên rất thảm: Sao Viên
Thuật ta lại rơi vào cảnh ngộ thế này! Kêu xong thì gục xuống giường và nôn
ra cả đống máu mà chết.