Page 58 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat
P. 58
48
จินตนา สุจจานันท์ (อ้างถึงใน ปาริชาติ วลัยเสถียร และคณะ, 2546: 55) แบ่งรูปแบบ
ของการมีส่วนร่วมของประชาชนไว้เป็น 2 ประเภท ดังนี้
1) การมีส่วนร่วมที่แท้จริง (Genuine Participation) เป็นการเปิดโอกาสให้ประชาชน
เข้ามามีส่วนร่วมในโครงการตั้งแต่เริ่มต้นจนกระทั่งจบโครงการ เริ่มตั้งแต่ร่วมศึกษาปัญหาและความ
ต้องการ ร่วมหาวิธีแก้ปัญหา ร่วมวางนโยบายและแผนงาน ร่วมตัดสินใจในการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่
และร่วมปฏิบัติตามแผนที่ก าหนดไว้ และร่วมประเมินผลโครงการ
2) การมีส่วนร่วมที่ไม่แท้จริง (Non genuine Participation) เป็นการมีส่วนร่วม
เพียงบางส่วน โดยเฉพาะเข้าร่วมในการปฏิบัติตามโครงการที่ได้มีการก าหนดไว้แล้ว เช่น การเข้าเป็น
สมาชิก หรือการร่วมเสียสละแรงงาน เป็นต้น
7.4 ขั้นตอนการมีส่วนร่วม
Cohen and Unhoff (อ้างถึงใน ปาริชาติ วลัยเสถียร และคณะ, 2546: 56–57)
กล่าวว่า การให้ประชาชนมีบทบาทในการมีส่วนร่วมนั้นต้องเปิดโอกาสให้มีส่วนร่วมใน 4 ขั้นตอนดังนี้
คือ
1) การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ (Decision Making) ประกอบด้วย การริเริ่มตัดสินใจ
ด าเนินการตัดสินใจ และตัดสินใจปฏิบัติการ
2) การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติการ (Implementation) ประกอบด้วย การสนับสนุน
ด้านทรัพยากร การบริหาร และการประสานขอความช่วยเหลือ
3) การมีส่วนร่วมในผลประโยชน์ (Benefits) ประกอบด้วย ผลประโยชน์ทางวัตถุ
ผลประโยชน์ทางด้านสังคม และส่วนบุคคล
4) การมีส่วนร่วมในการประเมินผล (Evaluation) เป็นการควบคุม ตรวจสอบการ
ด าเนินกิจกรรมทั้งหมด และเป็นการแสดงถึงการปรับตัวในการมีส่วนร่วม
ทศพล กฤตยพิสิฐ (2537) ได้กล่าวถึง กระบวนการมีส่วนร่วมตามขั้นตอนในการ
พัฒนา ซึ่งเป็นการวัดเชิงคุณภาพ มี 5 ขั้นตอน ดังนี้
1) การมีส่วนร่วมในขั้นการริเริ่มพัฒนา ซึ่งประชาชนจะเข้ามามีส่วนร่วมในการ
ค้นหาปัญหาและสาเหตุของปัญหาภายในชุมชน ตลอดจนตัดสินความต้องการของชุมชน และมี
ส่วนในการจัดล าดับความส าคัญของความต้องการ
2) การมีส่วนร่วมในขั้นการวางแผนพัฒนา โดยประชาชนร่วมในการก าหนดนโยบาย
และวัตถุประสงค์ของโครงการ ก าหนดวิธีการ และแนวทางการด าเนินงาน ตลอดจนก าหนดทรัพยากร
และแหล่งทรัพยากรที่จะใช้
3) การมีส่วนร่วมในขั้นด าเนินการพัฒนา โดยประชาชนเข้ามาร่วมสนับสนุนวัสดุ
อุปกรณ์ และแรงงาน หรือเข้าร่วมบริหารงาน ประสานงาน และด าเนินการขอความช่วยเหลือจาก
ภายนอก
4) การมีส่วนร่วมในขั้นการรับผลประโยชน์จากการพัฒนา ทั้งประโยชน์อันพึงได้
และผลกระทบที่เกิดจากการพัฒนาทั้งทางด้านวัตถุและจิตใจ
