Page 105 - Балдарга 2023_Neat
P. 105

*   *   *

           Башпарак нӧкӧрлӧриниҥ бурылып јанарын канча-канча кӱнге тӱни-
        тӱжи  сакыган.  Учы-учында  чӧкӧди.  Кайкалап  шуҥыган  карлагаштар
        да,  кӧкип  учкан  јелечилер  де  Чиҥмери  Канатту  Кӧбӧлӧкти  ле  Апсан-
        Сарапсанды кайда да кӧрбӧгӧнис дешти.
           Башпарак ал-санаага тӱжӱп, база кемнеҥ сурап угар деп шӱӱди. Учында
        ла кӧпти билер, кӧпти кӧргӧн, куш чылап учуп јӱрер, аҥ чылап маҥтай
        берер Јарганаттаҥ сураар деп сананды. Ол караҥуй тӱнди кийдиреле,
        Јарганатка келди.
           – Ӧрӧкӧн, куш ортодо канатту, аҥ ортодо буттарлу, аҥ-куштыҥ санаазын
        кычырар, айлаткышты билип отурар, јер-телекейди ӧткӱре кӧрӧр слердеҥ
        јаан болуш сурап турум – деп, Башпарак керектиҥ аайын куучындап берди.
           Кере тӱжине уйуктаган Јарганат эстейле, јастыгыныҥ алдынаҥ, мӧҥӱн
        чылап мызылдаган, тогузон тогус кырлу јада таш чыгарды. Оны сол
        колынаҥ – оҥ колго, оҥ колынаҥ сол колго чачып айтты:
                                        Јада тажым-кӱмӱжек,
                                        Айтсаҥ меге ак-чек.
                                        Эки најы јылыйды,
                                        Јолы кайда токтоды?
           Јарганат мындый сӧстӧрди айдып, јада ташты ӱч катап эбире тудуп
        ийерде, ол мындый каруу берди:
                                        Тегин эмес таш эдим,
                                        Телекейди ширтедим.
                                        Эки најы јоругын
                                        Истеп-истеп, мен таптым.
                                        Кара Шоҥкор уйазы –
                                        Кату каскак тууларда.
                                        Эки нӧкӧр тамыда,
                                        Колы-буды кынјыда.
                                        Эр болзоҥ, Башпарак,
                                        Калапту тартыжу – алдыҥда.
                                        Апсан ла Кӧбӧлӧк
                                        Сакыйт сени ородо.
           Башпарак куулгазын сӧстӧрди уккан ла бойынча, јол-јорукка атанарга
        шыйдынды. Јарганат оны токтодып айтты:
           – Меҥдебе, Башпарак! Шоҥкор-Бийле тартыжарга, јӱк ле кӱчтӱ болор
        эмес, ого сӱме керек. Мен сеге ӱч сӱмениҥ экӱзин айдып берейин. Ӱчинчи
        сӱме бойыҥда бар.


                                                       *   *   *
           Башпарак  нӧкӧрлӧрин аргадаарга,  атанып ийди.  Канча-канча  талай
        кечип, кӧп-кӧп туулар ажып, Кара-Тууныҥ эдегине келди.
           Эки кара кускундар Башпарактыҥ кӧзин ойо чокыырга, оны канаттарыла
        талбып, сабап турат.
           –  Калак-кокый,  кара  кускундар,  –  Башпарак  јайнады.  –  Мени  јип


                                                           105
   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110