Page 39 - E-Modul Pendidikan Bahasa Bali SD
P. 39

miwah  kawagedan  nganggen  basa  Bali.  Widyabasa,  utawi  kabaos  linguistik
                   sajeroning basa Indonesia, kakukuhang
                   saha kaangkenin pinaka widya sane mandiri (ngadeg ngraga pinaka widya)
                   sujatinyane wawu kapastikayang ring pangawit abad ke-20. Parindikan puniki
                   kajantenang  ri  sampune  medal  buku  saking  Ferdinand  de  Saussure  sane
                   mamurda  Course  de  Linguistic  Generale  (1916)  miwah  buku  E.  Sapir  sane
                   mamurda Language, An Introduction to Society to Study of Speech (1921).
                   Panglimbaknyane  sayan  nincap  sesampune  medal  buku  saking  Leonard
                   Bloomfield Language (1933). Parinama linguistik pinih rihin kamedalang duk
                   warsa  1808  sajeroning majalah  ilmiah  sane  katureksa  antuk  Johann Severin
                   Vater  miwah  Fredrich  Justin  Bertuch.  Manut  Bloomfield  (1933),  widya  basa
                   pinaka  widya  tan  bina  sakadi  matematika,  fisika,  miwah  kimia,  sakewanten
                   objek  (indik  bebaosan)  sane  kaanggen  inggih  punika  marupa  basa.  Widya
                   basa  ngranjing  pinaka  widya  empiris  sane  kadasarin  antuk  pikolih  praktyasa
                   sajeroning  data.  Pinaka  widya  sane  kadasarin  antuk  data  inucap,  pikolih
                   tetilikan  widya  basa  dahat  objektif  (manut  kasujatianyane)  saha  prasida
                   katureksa (katerima utawi katungkasin) malih antuk panilik sane tiosan.
                  8.2 Pahan Miwah Wewidangan Widya basa
                         Widya kabaosang madue kekuub sane jimbar. Punika sane ngawinang
                         wenten  pah-pahan  sajeroning  kuubnyane.  Kawentenan  punika  taler
                         kajantenang antuk Jendra (1991) sane maosang widya basa madue pah-
                         pahan nganutin parikrama ri kala nguratiang. Salanturnyane, pah-pahan
                         punika prasida kajantenang sakadi ring sor puniki.
                     1) Widya basa manut sudut lapangan (wewidangan) kapalih dados
                         tigang pahan.
                         a. Manut rumpun (lingsehan):
                         1) Linguistik Indo-Eropah
                         2) Linguistik Austroneisa
                         3) Linguistik Smit
                         4) Linguistik Rusia
                         b. Manut bahasa tertentu (jejanten basa):
                         1) Linguistik Inggris
                         2) Linguistik Prancis
                         3) Linguistik Indonesia
                         4) Linguistik Malaysia
                         5) miwah sane lianan
                         c. Manut dialek/logat (wangun bebaosan):
                         1) Linguistik Dialek Melayu Riau
                         2) Linguistik Dialek Melayu Jakarta
                         3) Linguistik Dialek Bali Negara
                         4) Linguistik Dialek Bali Tabanan
                         5) miwah sane lianan



                                                           36
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44