Page 39 - E-Modul Pendidikan Bahasa Bali SD
P. 39
miwah kawagedan nganggen basa Bali. Widyabasa, utawi kabaos linguistik
sajeroning basa Indonesia, kakukuhang
saha kaangkenin pinaka widya sane mandiri (ngadeg ngraga pinaka widya)
sujatinyane wawu kapastikayang ring pangawit abad ke-20. Parindikan puniki
kajantenang ri sampune medal buku saking Ferdinand de Saussure sane
mamurda Course de Linguistic Generale (1916) miwah buku E. Sapir sane
mamurda Language, An Introduction to Society to Study of Speech (1921).
Panglimbaknyane sayan nincap sesampune medal buku saking Leonard
Bloomfield Language (1933). Parinama linguistik pinih rihin kamedalang duk
warsa 1808 sajeroning majalah ilmiah sane katureksa antuk Johann Severin
Vater miwah Fredrich Justin Bertuch. Manut Bloomfield (1933), widya basa
pinaka widya tan bina sakadi matematika, fisika, miwah kimia, sakewanten
objek (indik bebaosan) sane kaanggen inggih punika marupa basa. Widya
basa ngranjing pinaka widya empiris sane kadasarin antuk pikolih praktyasa
sajeroning data. Pinaka widya sane kadasarin antuk data inucap, pikolih
tetilikan widya basa dahat objektif (manut kasujatianyane) saha prasida
katureksa (katerima utawi katungkasin) malih antuk panilik sane tiosan.
8.2 Pahan Miwah Wewidangan Widya basa
Widya kabaosang madue kekuub sane jimbar. Punika sane ngawinang
wenten pah-pahan sajeroning kuubnyane. Kawentenan punika taler
kajantenang antuk Jendra (1991) sane maosang widya basa madue pah-
pahan nganutin parikrama ri kala nguratiang. Salanturnyane, pah-pahan
punika prasida kajantenang sakadi ring sor puniki.
1) Widya basa manut sudut lapangan (wewidangan) kapalih dados
tigang pahan.
a. Manut rumpun (lingsehan):
1) Linguistik Indo-Eropah
2) Linguistik Austroneisa
3) Linguistik Smit
4) Linguistik Rusia
b. Manut bahasa tertentu (jejanten basa):
1) Linguistik Inggris
2) Linguistik Prancis
3) Linguistik Indonesia
4) Linguistik Malaysia
5) miwah sane lianan
c. Manut dialek/logat (wangun bebaosan):
1) Linguistik Dialek Melayu Riau
2) Linguistik Dialek Melayu Jakarta
3) Linguistik Dialek Bali Negara
4) Linguistik Dialek Bali Tabanan
5) miwah sane lianan
36