Page 25 - ประมวลจริยธรรมข้าราชการตุลาการ
P. 25
เพื่อความสะดวก ผูบังคับบัญชาชั้นเหนือขึ้นไปอาจอนุญาตใหผูอยูใตบังคับบัญชาปฏิบัติหนาที่ราชการ
ขามลําดับชั้นได
บทบัญญัติ
ขอ ๑๗ ผูพิพากษาจักตองปกครองผูอยูใตบังคับบัญชาดวยความเที่ยงธรรม
และควบคุมใหผูอยูใตบังคับบัญชาปฏิบัติตามวินัยและจริยธรรมโดยเครงครัด
การรายงานความดีความชอบของผูอยูใตบังคับบัญชาจักตองตรงตามความเปนจริง
และการใหความเห็นเกี่ยวกับผูอยูใตบังคับบัญชาจักตองปราศจากอคติ
คําอธิบาย
(๑) ปกครองผูอยูใตบังคับบัญชาดวยความเที่ยงธรรม :
การที่จะวินิจฉัยวาอยางไรเที่ยงธรรมในการปกครองนั้น ที่ถือปฏิบัติกันทั่วไปก็คือ
ยึดถือระบบคุณธรรม (merit system) อันหมายถึงระบบการพิจารณาความดีความชอบ หรือตําแหนง
หนาที่ของขาราชการ โดยยึดถือประโยชนของทางราชการแผนดินเปนหลัก ซึ่งไดแกการพิเคราะห
จากผลการปฏิบัติงานและคุณลักษณะดีเดนตาง ๆ ของตัวขาราชการผูนั้นเปนสําคัญ โดยเฉพาะอยางยิ่ง
ความซื่อสัตยสุจริต ความรูความสามารถ ความมีวิริยะอุตสาหะ การอุทิศตนใหแกราชการ อุปนิสัย
อาวุโส และการดํารงตนในสังคม
สําหรับระบบคุณธรรมของผูพิพากษานั้น นอกจากผลการปฏิบัติงานและความรู
ความสามารถแลว มีคุณลักษณะบางประการที่พึงไดรับการพิจารณาเปนพิเศษ กลาวคือ
(ก) ความซื่อสัตยสุจริต นั้นตองพิเคราะหอยางละเอียดลึกซึ้งกวาปกติตามที่กลาวไวแลว
ในจริยธรรม ขอ ๑ คําอธิบาย (๒)
(ข) อุปนิสัย ของผูพิพากษาจักตองพิเคราะหในแงความมีสามัญสํานึก
ความพอเหมาะพอควร ความมีสัมมาทิฐิ ความสุขุมเยือกเย็น และความสุภาพนุมนวลประกอบดวย
(ค) อาวุโส เรื่องอาวุโสนี้ ราชการฝายตุลาการใหลําดับความสําคัญคอนขางสูง
และแตกตางจากราชการฝายอื่น ๆ ในแงที่วา ขาราชการตุลาการมีลําดับอาวุโสเพียงสายเดียว
โดยมีประธานศาลฎีกาเปนผูมีอาวุโสสูงสุดและเรียงลําดับลงมาจนกระทั่งถึงผูชวยผูพิพากษา
คนสุดทาย สวนราชการฝายอื่น ๆ แมจะมีลําดับอาวุโสแตก็มิไดจัดลําดับอาวุโสอยางเครงครัด
เปนสายเดียวเชนขาราชการตุลาการ
(ง) การดํารงตนในสังคม เนื่องจากการปฏิบัติหนาที่ราชการของผูพิพากษาจะมี
ประสิทธิภาพเพียงใด ขึ้นอยูกับความเชื่อถือศรัทธาที่บุคคลทั่วไปมีตอตัวผูพิพากษาทั้งเปนรายตัว
บุคคลและเปนสถาบันดวย การดํารงตนในสังคมของผูพิพากษาจึงมีความสําคัญอยูมาก
ระบบปกครองขาราชการซึ่งตรงกันขามกับระบบคุณธรรมคือระบบอุปถัมภ
(patronage system) อันไดแก การสนับสนุนสมัครพรรคพวก (favoritism) หรือญาติพี่นอง
(nepotism) อันเปนระบบที่ยึดประโยชนสวนตนเปนสําคัญ ซึ่งเปนการบอนทําลายประสิทธิภาพ