Page 195 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 195
ﺑﺎ ﺷﺮﻳﻌﺖ داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ).(1
آﻗﺎي ﻳﺎﺳﻤﻲ ﺿﻤﻨﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺪﻋﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﻴﺖ دﻓﻦ اﻣﻮات در آﻳﻴﻦ زردﺷﺘﻲ در دوره ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ
ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺑﻘﻪ دارد.
ﺛﻨﻮﻳﺖ زردﺷﺘﻲ
آﻳﺎ اﻳﺮان ﻣﻘﺎرن ﻇﻬﻮر اﺳﻼم ﺛﻨﻮي ﺑﻮده اﺳﺖ؟ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ درﺑﺎره ﻧﻈﺎم ﻓﻜﺮي و اﻋﺘﻘﺎدي اﻳﺮاﻧﻴﺎن)اﻟﺒﺘﻪ
ﻣﻨﻬﺎي ﻳﻬﻮدﻳﺎن و ﻣﺴﻴﺤﻴﺎن و ﺑﻮداﺋﻴﺎن اﻳﺮان ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ در اﻗﻠﻴﺖ ﺑﻮدﻧﺪ( ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺮﺳﺶ اﺳﺖ .ﻗﺒﻼ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ در دورهﻫﺎي ﻗﺒﻞ ،اﻳﺮان از اﻳﻦ ﻟﺤﺎظ ﭼﻪ وﺿﻌﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﭘﻴﺶ راﺟﻊ ﺑﻪ
دورهﻫﺎي ﻗﺒﻞ از زردﺷﺖ ﺑﺤﺚ ﻛﺮدﻳﻢ ،ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ در دورهﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﺖ ﭘﺮﺳﺘﻲ و رب اﻟﻨﻮع
ﭘﺮﺳﺘﻲ ﻋﻘﻴﺪه ﺛﻨﻮي در روح ﻣﺮدم آرﻳﺎ رﺳﻮخ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ،و ﺑﻪ ﻗﻮل دو ﻣﺰﻳﻞ"اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﺛﻨﻮﻳﺖ از
ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ" .ﻋﻤﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﻮد زردﺷﺖ ﻛﻪ
اﺻﻼﺣﺎﺗﻲ در ﻋﻘﺎﺋﺪ آرﻳﺎﻳﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻔﻜﺮي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ ﻣﻮﺣﺪ
ﺑﻮده ﻳﺎ ﺛﻨﻮي؟
اﮔﺮ اوﺳﺘﺎي ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ را ﻣﻼك ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﺷﻚ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ زردﺷﺖ ﺛﻨﻮي ﺑﻮده اﺳﺖ ،وﻟﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻗﺒﻼ
ﮔﻔﺘﻴﻢ ،ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮ"ﮔﺎﺗﻬﺎ"را ﻗﺪﻳﻤﻲ و از آن زردﺷﺖ ﻣﻲداﻧﻨﺪ ،و ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ را
اﻟﺤﺎﻗﻲ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ .ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﮔﺎﺗﻬﺎ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺗﻤﺎم ﻧﺪارد وﻟﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ از ﺛﻨﻮﻳﺖ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ اﺳﺖ.
ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ دارد :ﺗﻮﺣﻴﺪ ذات ،ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺻﻔﺎت ،ﺗﻮﺣﻴﺪ اﻓﻌﺎل ،ﺗﻮﺣﻴﺪ در ﻋﺒﺎدت.
ﺗﻮﺣﻴﺪ ذات ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺑﻴﻤﺎﻧﻨﺪي ذات ﺣﻖ از ﻟﺤﺎظ وﺟﻮب وﺟﻮد و ﻗﺪم ذاﺗﻲ و اﺳﺘﻘﻼل و ﻻﻳﺘﻨﺎﻫﻲ
ﺑﻮدن ،ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﺳﻮا اﻋﻢ از ﻣﺠﺮد و ﻣﺎدي ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﻟﺬات و ﺣﺎدث ﺑﺎﻟﺬات اﺳﺖ و ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ او و ﻣﺤﺪود اﺳﺖ.
» ﻟﻴﺲ ﻛﻤﺜﻠﻪ ﺷﻲء«) » ،(2و ﻟﻪ اﻟﻤﺜﻞ اﻻﻋﻠﻲ«).(3
ﭘﺎورﻗﻲ:
) .(1ﻫﻤﺎن ،ص )349ﭘﺎورﻗﻲ(.
) .(2ﺷﻮري .11 /
) .(3روم .27 /
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 194
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
